Geen Stomp-je

Hoe een mythisch uitgestorven stripfiguur eervol nieuw leven in te blazen. De originele bedenkers worden met veel respect vermeld: sultan Abdelawill al Rosy (pagina 38, Rosy en Will). Oud staat in dit geval niet synoniem voor oubollig. Zij het weliswaar in de vlotte Dupuis' stijl van de jaren tachtig (twintigste eeuw) haalt Colman verrassend modernismen uit de kast. De melancholische terugblikken naar het verleden verklaren of belichten Stomps stoutmoedige daadkracht. Deze getormenteerde figuur heeft een ziel, met de geest van Knightgrave die in zijn hoofd blijft rondspoken. Noem het pathetisch, een onterechte veroordeling van een pienter geregisseerde strip. Mooi en efficiënt zijn de continue sprongen in de tijd, telkens een tip van de sluier oplichtend. Hoe brutaal ook, Stomp is fragiel, menselijk. Zo zie je maar dat een stevige achtergrond bedenken een held of antiheld de juiste persoonlijkheid kan bezorgen. Colman doet dat uitstekend. Eric Maltaite (zoon van Will) trad reeds in diens vaders voetsporen. Zijn 421 vloeide voort uit de Baard en Kale-stijl. Alleen ging dat bij hem een generatie sneller: vlot, filmisch en daardoor dynamisch. Twintig jaar na datum is hij de perfecte aansluiting met het verleden. De spoken van Knightgrave, een hedendaagse thriller vol nostalgie.
- Lucky Luke 31 ***
- Lucky Luke Integraal 10 ***½
- Stomp 1 ****

Bloederige lafaards

En altijd maar die fragmentarische mallemolen waarin Delitte de lezer zet, rondjes draaiend om amper een bestemming te bereiken. Een kermisattractie, meer niet? Het duurt een tijd vooraleer je op een paard de juiste plek hebt gevonden op het thrillerplatform, echter halfweg besef je dat ondanks de roterende beweging Delitte van plan is wél een bestemming te bereiken. Het zaakje stinkt, niet alleen naar lijkengeur, en zorgt voor mogelijke pistes. De verdachtmakingen kan jij ondertussen ook al hard maken, al wordt de verwijzing naar de uitgeweken Jack the Ripper eingszins verontrustend. De dubbelpagina's 30-31 en 46-47 zijn in vergelijking met 16-17 niet functioneel en plezieren vooral de artiest die zich op een groot doek uitleeft. Zelfs al 'leest' het als bladvulling, mooi is het wel om zien.
- Bloed van Lafaards, Het 1 ***
- Johnny Goodbye - eerste reeks 2 ***
- Serge 2 *½

Quark

Wanneer je al eerder Manga's gelezen hebt en je eisen niet te hoog stelt, is deze Quark best vermakelijk. Rekening houdend met de beperkingen van de auteurs (geen studio die Adri van Kooten moet superviseren in plaats van nu alles alleen te moeten tekenen; geen goedbetaalde paginaprijs maar enkel levend van publicatierechten) is het verbazingwekkend dat ze zo'n product kunnen afleveren. Alles zit er gewoon in: de techno-SF van Shirow, de actie van Otomo, de simplifiëring van Toriyama. Een mengelmoes van stijlen en invloeden (Back to the Future, Akira, Intron Depot, en talloze anderen Manga-klassiekers). Dat kan je de auteurs verwijten: een gebrek aan consistentie. Maar nogmaals, de geproduceerde energie levert genoeg vonken op om het geheel dynamisch draaiende te houden. Zet je verstand op nul en laat je meevoeren in deze leuke cybertech-kloon. Pagina 74 en 75: zijn dat Laurel en Hardy of de gekken uit A clockwork orange?
- Quark 1 ***
- Quark 2 **½
- Quark 3 **½

De tragische tante

Een mini De briesende bruid met Sidonia op datingpad. Enkel Lambik kan haar hart sneller doen slaan. Schitterend hoe de ene versierdersgrap de andere opvolgt met als hoogtepunt de concurrentiestrijd tussen Lambik en Jerom die dingen naar de hand van De tragische Tante. Compacte humor, een scenario op speed en fantastische tekeningen. Zo tragisch is dit verhaal niet. Kort, maar bijzonder krachtig.
- Edelweiss box ***½
- Suske en Wiske Luxe De tragische tante ****
- Suske en Wiske 326 Luxe velours ***

Gargamelk

Maakt liefde blind? Voor de tekenaar wel, want die heeft problemen om mensen overtuigend te tekenen. De Smurfen tegenover de grote mensen. Betreft het de kleine blauwe wezentjes, dan is er geen probleem. Eens Jeroen De Coninck zich waagt aan Gargamel en c° is het minder accuraat (pagina 40, kader 9). De opbouw rond Gargamels verliefdheid is zoals bij een eerste afspraakje: hoopvol. Jammer genoeg eindigt het abrupt met een onwaarschijnlijke op- en tussenkomst van Gargamels moeder. Hoe zij bovendien weet dat het meisje Roxana heet, is een raadsel. Net als de toverprins die uit het niets opduikt. De auteurs stellen het gemakzuchtig zeer rooskleurig voor, al kan Gargamel daar niet van profiteren. Een gemiste kans om beter dan goed te zijn.
- Smurfen, De 33 ***
- Spyder 4 **½
- Suske en Wiske 325 Luxe velours ***

Ayrton Senna

Op basis van vier hoofdstukken wordt de carrière van Ayrton Senna geschetst. Geen uitpluizen van diens privéleven, scenarist Lionel Froissart kiest resoluut voor het professionele. Ondanks de beperking blijft het een hele boterham om zo'n grootse loopbaan in 48 pagina's te portretteren. Het meest indruk maken de bolides die accuraat uitgetekend zijn, de echte helden in dit verhaal. Foto's zijn dan misschien wel waarheidsgetrouwer, in deze verstripte versie bewegen de racewagens toch een tikkeltje meer. Terwijl Papazoglakis en Paquet uitblinken in het technische, zijn ze minder overtuigend in het weergeven van de bekende figuren. Ayrton Senna, verhaal van een mythe: nostalgie.
- Alpine 1 HC **
- Ayrton Senna - Verhaal van een Mythe HC ***
- Ayrton Senna - Verhaal van een Mythe SC ***

Het kruis van Tyler

Een sterke, zwarte misdaadthriller waarin alle slechte kantjes van de mens vakkundig worden blootgelegd. De criminele gangster die de gangstercriminelen achter zich aankrijgt. Een rol zo weggelegd voor Lee Marvin of andere film noir-iconen. Met aan hun zij de ongewilde femme fatale. Schuilt er achter die ruwe bolster van Tyler Cross een blanke pit? Spannend is het alleszins met schrijver Fabien Nury die zich alle regels van het genre heeft opgelegd en eigen gemaakt. Brüno heeft zich een atypische, lichtkomische stijl voor dit donkere drama aangemeten. Net sterk genoeg om de loodzware last te dragen. Helaas niet zo gstileerd vergeleken met een designer als Darwyn - Parker - Cooke. Desalniettemin is Tyler Cross een heerlijke trip door de krochten van de misdaadhel.
- Alex 33 ***
- Tyler Cross ***½
- Walking Dead - Box 4 ***½

In een klein stationnetje

Het probleem met die luxes van Herman is dat eens je er één gezien hebt, je ze allemaal gezien hebt. Hermann werkt zo summier qua voorbereiding dat de pagina-layouts en schetsen achterin weinig voorstellen. Het aanvullende katern met potloodtekeningen en hier en daar een kleurprobeersel tonen vooral de de artiest uitvoerend enorm sterk is en hij als basis niet veel nodig heeft. Het verhaal? Een The X-Files op onbekend terrein. Yves Huppen maakt er een niet te verklaren thriller van waarbij de kijker - net als het slachtoffer - moet ondergaan. De scenarist laat voor een keer het breedsprakerige achterwege en kiest resoluut voor de suggestiviteit. Met de eindclimax als orgelpunt. Hermann vervloekte zijn schrijvende zoon omdat deze hem zijn compositorische grenzen liet verleggen. Het levert Hermanns meest vooruitstrevende platen in jaren op. De dubbele pagina's zorgen voor nog meer ruimtelijke desolaatheid. Knap. De luxe, een boek voor de liefhebber.
- Figaro 5 (herdruk) **½
- Figaro 6 (herdruk) **
- Station 16 luxe ***½

Montefiore

Betbeder en Bec zorgen voor een flitsende thriller in het modemilieu. Alsof de fotocamera continu afgaat en steeds nieuwe beelden produceert omtrent de concurrentiestrijd van twee grote merken. De scenaristen hadden dit gerust kunnen uitspreiden over drie delen, zo veel informatie en verwikkelingen worden er verkapt op jou afgevuurd. Largo Winch beweegt zich hiermee vergeleken als een schildpad in slow motion voort. Pasquale del Vecchio's naam spreek je niet in een zucht uit, diens karaktervolle, mooie tekeningen geven de Montefiores extra glans en glamour, net wat de strip nodig heeft. Namaak, waar voor je geld.
- Figaro 3 (herdruk) **
- Figaro 4 (herdruk) **
- Montefiore, De 2 ***½

Dé medusa

Antonio Segura zorgt voor de ultieme confrontatie tussen goed en kwaad met de onschuld van Maria als inzet. Zelfs al is ze genezen, de duistere krachten sluimeren in haar lichaam. Voodoo en al die andere poeha, je moet er in geloven om het uitheemse gegeven te willen/kunnen vatten. Gelukkig integreert schrijver Segura dat op natuurlijke wijze. En Ana Miralles? Ze integreert de begeerte van de zwoele erotiek, het verleidelijk exotische met haar o zo elegante stijl. Jij, de liefde, iets aardser van toon en het was nog mooier geweest.
- Eva Medusa 3 ***½
- Figaro 1 (herdruk) **½
- Figaro 2 (herdruk) **½

Lulu en de oorlog

Een reeks die neigt naar Er was eens, Franse vaderlandse geschiedenis spannend verpakt. Hierin is de opzet veel meer bescheiden. Vier weeskinderen, plattelandsjongens, die hun ervaring delen omtrent de oorlog van 1914-1918. Hautière neemt rustig de tijd voor de plaatsing van de karakters. Hij ontrukt hen uit hun vertrouwde habitat om hen alzo op een unieke, ongewilde wijze te laten deelnemen aan deze ingrijpende gebeurtenis. Vanuit een kinderlijk, onschuldig standpunt ben je getuige van het leven zoals het toen was (of had kunnen zijn), voor een keer niet gezien vanuit soldatenogen. Het sterke scenario van Hautière wordt helaas niet zo uitmuntend in beeld gebracht door Hardoc. De licht komische karikaturale stijl neemt een stuk sérieux weg. Gelukkig doet dat geen afbreuk aan Het weeshuis. Ook nieuwsgierig?
- Flor de Luna 5 **½
- Niklos Koda 12 **½
- Oorlog van de Lulu's, De 1 ***½

Ra-ra-ravian

Ravian en Laureline stranden op een planeet, moeten gehoorzaam zijn en veel werken om te overleven. Ze ondergaan vooral hun lot. Om iemand te redden 'rebelleren' ze en gaan de confrontatie aan met de 'Meester'. Het is allemaal vrij simplistisch. Met vooral een ontknoping die je wenkbrauwen doet fronsen. Het verdrijven van de potentaat heeft omzeggens niets om het lijf. Geen achtergrondinformatie, geen beweegredenen. Wel interessant: de psychische boodschap voor Ravian (plaat 39). Christin grabbelt in de moraalton om de mens op zijn plaats te zetten. Krijgt dit verhaal zoals het laatste prentje doet uitschijnen nog een staart?
- Hercules 2 **
- Ravian 5 ***½
- Ze waren met Tien 6 **½

Natte Natasja

Links de zeer uitgewerkte schetspagina van Walthéry, af en toe met een vleugje inkt. Deze onaffe vorm heeft nog meer karakter en sensualiteit. Prachtig die pretoogjes van Natasja, ze vervliegen eens de finale streep erover wordt getrokken. Rechts de zwartwit geïnkte pagina, hier met de Nederlandse tekst. Zo merk je ook dat Walthéry kleur nodig heeft om de drukte in de kaders af te zwakken. Anders mis je overzichtelijkheid in de leesbaarheid. Een luxe-uitgave voor de kijkende liefhebber. Lezen doe je wel met het gewone boek. Walthéry rakelt de voorouders van Natasja en Walter op om een nieuw exotisch avontuur te beleven. Zijn de dagdagelijkse beslommeringen van Natasja niet meer interessant genoeg? Gracieus recycleert de auteur een verhaal uit de oude doos, Sirius' De Blauwe Sperwer komt terug tot leven. Met de voorgelezen dagboekfragmenten wordt er veel via voice over verteld, het neemt een groot deel van de spanning weg. Je weet immers dat ze uiteindelijk toch overleven. Iemand moet naderhand toch de geschiedschrijving realiseren. Heldhaftigheid troef met een vrouwelijke daadkracht die je best niet dwarsboomt. De pret van deze De blauwe sperwer zit hem in de tekeningen van Walthéry. Even volgepropt als elk tekstkader met een stormvloed aan woorden. Heerlijk gracieus en onveranderd door de jaren heen. 'Old school' volgens de Dupuis' normen, op de typische Walthéry-manier vol karikaturen.
- Aria 36 **½
- Natasja 22 ***
- Natasja 22 luxe ***

Valta Saga

Mooi hoe scenarist Dufaux zich verontschuldigt voor het afwijken van de oorspronkelijke intenties om slechts een tweeluik te produceren. Na lezing merk je dat er toch vervolgen komen. Inderdaad, in dit deel is nog niet alles verteld. De grandeur die Saga Valta 2 uitstraalt, zit hem in het meticuleuze tekenwerk van Aouamri die door de samenwerking met Loisel (Voor de zoektocht van de Tijdvogel) een explosieve expansie doormaakte. Gedetailleerd en duister, dat terwijl Dufaux graaft in de saga's van weleer. Zoals steeds bij Dufaux, een epos met een hoek af.
- Dokus 20 ***
- Jommeke 271 **½
- Saga Valta 2 ***

Schimmige eeuwen

Net als in Marie der Draken neemt het bovennatuurlijke de bovenhand, een minder interessante ontwikkeling in de Zang van de Vampiers-wereld. Corbeyran laat zijn fantasie de vrije loop en wordt blijkbaar niet ingetoomd door Suro. iets wat Guérineau wel doet. Esoterie, onderwereldse ontmoetingen, er is dus véél meer naast de 'gekende' vampierenhistorie.De knappe tekeningen van Suro compenseren.
- eeuw der schimmen, De 4 ***
- Hannibal Meriadec en de tranen van Odin 4 ***
- Insiders 10 ***

Vampierenclan

Een Clan en een Eeuw der Schimmen binnen een korte tijdspanne, twee prequels op De zang van de Vampiers, een ware traktatie. De ene keer is het de andere reeks die er bovenuit springt, nu stel je vast dat Het geheim de interessantste geheimen prijsgeeft. Minder groots van opzet, beperkt in het aantal hoofdrolspelers en dus makkelijker te volgen. Nu nog de geschikte ontknoping annex afronding.
- clan van de draak, De 5 ***
- Suske en Wiske Luxe 229 ***
- Suske en Wiske 229 ***

Petar Meseldzija

Liefhebbers van mooie schilderijen, achter-de-schermen-info, voorbereidende schetsen en tal van afgebeelde illustraties komen hier dubbel en dik aan hun trekken. Uitgever Dark Dragon Books heeft een mooie selectie samengebracht met vooral opvallend de evolutie in Meseldžija's stijl. De finesse groeit gestaag, het geschilderde 'gekladder' (met dikkere penseelstreken) doet zijn intrede en zorgt ervoor dat Meseldžija definitieve werk voller en dramatischer oogt. De potloodtekeningen tonen Meseldžija's anatomische kunnen, het bewijs dat een gedegen basis reeds aanwezig is. The Art of Petar Meseldzija, een boek voor de liefhebber. Zo eentje dat je met plezier geregeld doorbladert.
- Dark Dragon Books Art collection 1 The Art of Petar Meseldzija ***
- Suske en Wiske 82 ***
- Suske en Wiske 212 **½

Wie zijn land?

Een uitzonderlijk curiosum binnen de stripwereld. William Hoch lijkt een man te zijn met verschillende levens, zoals de kater die steeds op zijn poten terechtkomt. Misleidend doet de uitgever geen moeite om de verschillende kortverhalen van elkaar te scheiden. Dat zorgt voor verwarring, want chronologie valt er niet in te ontdekken. Je bent weliswaar nieuwsgierig om Hochs fragmentarische levensverhaal te reconstrueren. Gewoon omdat je geen aanknopingspunten hebt, mis je de begeestering. Ook de onevenwichtigheid en de te mooi en impressionistisch geschilderde gelardeerde scènes liggen zwaar op de maag. Diaz kopieert George -Enemy Ace- Pratt (niet toevallig over een vliegenier) en dat oogt akelig reëel. Vooral in het begin wanneer heden en verleden zich parallel aanbieden. Dat is niet de enige keer dat Hochs delirium waanbeelden projecteert. Ook na het auto-ongeval word je in zijn geesteswereld gezogen. Minder is het einde dat als in een filmnoir de femme fatale laat opdraven om het spel ineen te laten stuiken. Niemandsland, een uitzonderlijk curiosum binnen de stripwereld.
- Avatar - De legende van Aang 3 **½
- Niemandsland ***
- Woestijnvalk 3 SC ***

Ge-Block-t

Helaas is er de discrepantie tussen tekst en tekeningen. Picaud heeft een veelvoud aan tekeningen nodig om de woordenstroom van Clerjeaud -die op zijn beurt Hobbs boeken comprimeert- te visualiseren. Alleen beperken de auteurs zich tot de essentie en 'verrijken' de beelden niet Fitz' gedachtestroom die monotoon het overgrote deel van het boek inpalmt. Daardoor leest Oversteek erg zeurderig. Verademingsmomenten zijn er wanneer de enscenering verspringt of er een korte actiescène is. Het meest geniet je van Picauds tekeningen die lichtjes aanleunen bij die van Bruno -Garulfo- Maïorana. Oversteek heeft meer uitgebeelde pagina's nodig om hetzelfde te verhalen.
- Block 109 5 HC ***
- jonge jaren van Blueberry, De 3 ***½
- Robin Hobb - De Boeken van de Zieners 7 ***

F-R-A-N-K-A

Netjes als in een Agatha -Hercules Poirot- Christie wordt rond de tafel met ingebeelde flashbacks het mysterie gereconstrueerd en ontrafeld. Weliswaar met één groot verschil: de dader mag dan wel in deze Franka aangeduid worden, deze is niet aanwezig. Henk Kuijpers doet via Franka een poging om de titel te verklaren, de uitleg is geen verzekerd succes! Kuijpers is in de actie een erg ritmisch verteller. Hij illustreert dat des te meer door er telkens een tijdseenheid bij te plaatsen. Je hoort de klok digitaal wegtikken. Het versterkt de dynamiek. Vrouwen, mode, kunst en auto's, het zijn de dada's waar Kuijpers graag mee uitpakt. Terecht. Zelfs al stouwt hij elk prentje overvol met overtollige randinformatie en drukdoenerij, het verrijkt het kijkgenot van de lezer. Franka blijft daardoor een illustratief schouwtoneel. Focus je daarom bij een eerste lezing op de plot en geniet met volle teugen tijdens de tweede ronde. Dan merk je al vlugger dat er stijlverschillen zijn tussen de opeenvolgende scènes (losser getekend met minder detail) alsof er grote affiches die Kuijpers voor commerciële doeleinden als een portfolio realiseerde er geïncorporeerd werden (plaat 39, kader 7, plaat 42, kader 1). Knap.
- Franka 16 Luxe ***½
- Franka 16 HC ***½
- Franka 16 SC ***½

Schreeuw met Munch

Om te klasseren als subliem is lichtelijk overdreven, maar deze strip over, rond, op en in Edvard Munchs ziel mag gerust gelezen worden. Vooral het uitgangspunt waarmee artiest Kverneland aan de slag ging, de daadwerkelijke woorden van Munch zelf en dus geen interpretaties op basis van andere getuigenissen, doorgronden de geest van deze avantgardist. De manier waarop hij de totstandkoming of de achtergrond van bepaalde cruciale werken belicht, geven toch een beetje weer van wat er zich in Munchs hoofd zoal afspeelde. Bewonderenswaardig, met Kverneland zelf die nog naar oplossingen en interpretaties gist. Rijkelijk wordt met citaten gestrooid van allerhande personen uit Munchs omgeving. Zij ondersteunen het verhakkelde levensverhaal. Verhakkeld, ja, want als een biografie moet je deze strip niet lezen. Over zijn jeugd en de daaruit voortvloeiende trauma's kom je geleidelijk nog iets te weten. Maar de kloof tussen 1910 en Munchs dood in 1944 laat uitschijnen dat de kaars van het scheppend genie reeds lang uitgedoofd was. Groots verhalend is deze Munch niet, geen 100% accuraat portret vanwege Kvernelands gekleurde bril. Het is zijn visie op de schilder. Een herinneringsopname. Meer dan interessant.
- Munch ***½
- Suske en Wiske 213 **
- Teenage Mutant Ninja Turtles 3 ***

Tot ziens Johnny

Na verloop van tijd raak je gewend aan Attanasio's beperktere stijl en zelfs zeer herkenbare verwantschap met Cauvin & Bercks Sammy ebt geleidelijk weg. Zelfs al lees je een kopie (of omgekeerd, werd de ene daadwerkelijk door de andere beïnvloed?), de belevenissen van deze detective amuseren. De praatzieke Lodewijk bederft soms de pret door uitgebreid de voorspelbare plot te verzwaren met extra details. Wanneer Wu-Manchu opdraaft legt ze in geuren en kleuren uit (pagina 43) hoe ze opereert. Dat had je ook allemaal zelf kunnen bedenken. De Peetmoeder etaleert een kordate dame die met veel gevoel haar troetelkind in bescherming neemt. Slim hoe de scenarist de dansmarathon incorporeert. De running gag: Washington en Johnny in een scène van de stomme film (pagina 14, kader 9). Iets uit een Charlie Chaplin-prent? Op pagina 34 komen de Dikke en de Dunne even voorbij gewandeld. "It's another fine mess they got themselves into." Leuk.
- Johnny Goodbye 8***½
- strip voor beginnende lezers 2 de boot van sint en piet ***
- Suske en Wiske 175 **½

Zot geweld

Buiten de passages over Rik Wouters, ze voelen promotioneel geforceerd aan als een opgedrongen opdracht, is dit de sterkste strip die Vlaanderen de laatste vijf jaar heeft voortgebracht. Joris Vermassen weet perfect de gevoelige snaar te bespelen zonder goedkoop melig te zijn. Hij begint al door je te verrassen met sterke twoliners als "Een kapotte versnellingsbak vervang je gewoon. Voor een kapotte pancreas bestaan geen wisselstukken." De ziekte van zijn zus dringt zich verder op. Of wat dacht je van zijn reactie op de woedeuitbarsting van zijn vriendin: "Het was een van mijn beste optredens. Ik walgde van mezelf." Een glansrol, helaas niet op het podium, wel in het echte leven. De aanval is de beste verdediging (52). Mooi ook hoe even later het geweten als een enorm gewicht aan het plafond hangt, gereed om Steurs te verpletteren. Diep menselijk, zo dicht bij huis, confronterend en raak. Wat ben je blij dat je niet op het meest cruciale moment afscheid moet nemen van Elke, Vermassen bouwt een extra buffer in. Het zou anders te fatalistisch zijn geëindigd. Een mijmerende mokerslag. Grafisch heeft Vermassen het Fritz van den Heuvel-jeuk afgeworpen en bewust gekozen voor een losse alternatieve graphic novel-stijl. Zelfs al zijn de figuurtjes niet perfect (wel in een heel flexibele modus, weliswaar met haakse handen), de golvende bewegingen glooien op het papier en verlichten de dramatiek. Simpele, prachtige kleuren accentueren. De letterlijk gevoelige kaft waarschuwt meteen voor de sensibiliteit van Het Zotte Geweld. Het doet het boekje geen geweld aan.
- Jan van der Voo Collectie 4 Ketelbinkie **½
- strip voor beginnende lezers 11 op reis naar duif **½
- zotte geweld, Het ****

Wacht een minuutje voor Watchmen

Heiligschennis, een aanhangsel maken aan de mastodont Watchmen. Verdient Darwyn Cooke een kruisiging? Neen, natuurlijk niet. Hij is één van de weinige mensen die er in slaagt om het origineel met evenveel grandeur te benaderen. Hij trapt trouwens niet in de breedsprakerige Alan Moore-val door tussenin geen uitweidingen in te lassen, maar de plot te laten dragen door het continue samenvallen van woord en beeld. Geen uitgetypte proza, wel pure strip. Het kan wel degelijk met een voice over. Onvoorstelbaar trouwens de parallel met de basis. Zonder de ontknoping te willen vrijgeven, Cooke maakt een detectivekopie. Net als Rorchach is Nite Owl (de oorspronkelijke) de private eye die een oogje in het zeil houdt en die de tragedie van het grote kinderpornomysterie wil openbaren. Het mythische boek Under the hood wordt onverbloemd beschreven, selfs op het einde zal Hollis toch inbinden. Tot zo ver de idealen. Cooke geeft de oude karakters een eigen leven, een eigen achtergrond met eigen tragedies. Zelfs de verbitterde Comedian wekt sympathie op met zijn Vietnam-onthullingen. Inhoudelijk is dit een spannende thriller waarin talrijke figuren naast elkaar opereren zonder dat je het overzicht verliest. Operatie geslaagd voor Darwyn Cooke. En hoe zit het dan met het filmisch visuele? Lees of bekijk de eerste twee pagina's, het repetitieve cirkelspel, en je merkt dat Cooke geen lesjes meer nodig heeft. Grafisch overtreft hij Dave Gibbons en geeft de artiest aan alles een extra sensueel tintje. Stevig uitgewerkte storyboards in een design-jasje. Zo zie je maar dat iets geanimeerder van stijl even menselijk kan zijn. De frêle blik van Sally spreekt boekdelen: "Ik mocht je niet omdat je eeen veel beter mens was dan ik." Ook in deze Minutemen vallen de super-helden van hun sokkel.
- Before Watchmen Minutemen ****½
- Eridu 1 **
Af en toe waagt Silvester zich aan nostalgische retro, met een zweem van jeugdherinneringen koestert de verantwoordelijke uitgever een stukje cultuurhistorische stripgeschiedenis (na Prins Valiant en Peanuts). In dit geval Tove Janssons Moemin. Moemin is een Barbapapa avant la lettre: dikke, gezellige ondefinieerbare figuurtjes die allerhande surreële avonturen beleven. De strookjes die Jansson maakt zijn niet alleenstaand, wel opeenvolgend. Je leest dus een verhaal zonder de obligate komische pointe op het eind van elke strook. Het minste wat je kan zeggen, is dat de avonturen behoorlijk geschift zijn. Een levende helikopter, voorouders die bakens opsteken om voorbijvarende schepen te misleiden, piraten gepirateerd. De niet zo vanzelfsprekende belevenissen kan je niet meteen klasseren als normaal en karakteristiek Westers. Ook het voor de hand liggende moralisme wenkt niet om de hoek. Tenzij misschien de episode aan de Zuiderse riviera met de blasé-figuren. Of is de algemene boodschap: Oost West, Thuis Best? Je zou Moemin nog het best kunnen vergelijken met Pol, Pel en Pingo, ook van Noordse afkomst. Ook in die verhalen sprong de auteur geregeld van de hak op de tak zonder echt logische verbanden. Scandinavische geestesvrijheid? Het sterkste punt van Moemin is de fijnzinnige tekenstijl van Jansson. Sierlijk elegant bolt ze de figuren met een fijne lijn op en over het papier. Esthetica troef. Moemin, een verrassende kennismaking met deze unieke kinderstrip.
- Moemin 1 ***

Dat kikkergevoel

Meer dan vijf jaar heb je moeten wachten om de verdere capriolen van Garulfo te kunnen lezen. Hopelijk houdt Arboris je weer niet zo lang in spanning met het nakende slot in het vooruitzicht. Met deze achtenveertig bladzijden is je honger amper gestild. Wat is hij weer leutig, de omgetoverde kikker. Of eerder: wat zijn ze weer leutig. Mens én dier. De ene die niet weet hoe zich staande te houden in deze gekkemensenwereld. Hilarisch de krampachtige poging van Garulfo 1 om de transformatie naar Garulfo 2 terug te kunnen bewerkstelligen. Om terug in de gratie van de prinses te vallen en die bevrijdende kus te krijgen. Wat een combinatie. Enerzijds Ayroles met zijn sprankelende, gevatte dialogen en inventieve plotwendingen en anderzijds Maïorana met zijn onnavolgbare, kleurrijke of gewoon dimensionaal rijke theatrale stijl (de manier hoe hij diepte weergeeft). De één plus één levert hier wel degelijk meer dan twee op. Dat komt door het perfect aanvullende gevoel voor timing. De timing voor de gepaste gag. De timing voor de meest ontroerende emotie. De timing voor interactie (het lijkt wel of Garulfo met een symbolisch aureool voor de kathedraal staat, pagina 9, kader 7). Vluchtig lezend denk je: 'Is het dat.' Mijmerend en nagenietend steekt de bewondering weer op.
- 100 erotische tekeningen (Marec) **½
- Garulfo 5 HC ****
- Garulfo 5 SC ****

Oud en kras: knarren!

Je verwacht het niet meteen en het duurt ook een tijdje eer je het doorhebt, deze strip over een paar oudjes vormt de motor van het vehikel dat de baan op gaat. Krasse knarren evolueert van een brave afscheidsplechtigheid tot een mini-road movie, onderweg allerlei avonturen belevend. De confrontatie met de Lourdes-bezoeksters is hilarisch. Ook Lucette weet van wanten en spuwt haar jeugdige gal op een generatie die het volgens haar maar al te bont heeft gemaakt. In Krasse knarren zitten zo veel stukjes levensfilosofie compact bijeengeplakt. Hoe we onze wereld verkloten en verkloot hebben. Hoe de toekomst er door contactlenzen of afgestofte brillen allesbehalve rooskleurig uitziet. Geldt het après nous le déluge-principe nog? Of wordt het tijd voor een concreter bewustzijn waarbij ieder zijn verantwoordelijkheid opneemt. Vader, waarom leven wij? Ondanks de deprimerende insteekjes bulkt Krasse knarren van het optimisme. Zo veel levensvreugde, zo veel goede daden. Krasse knarren is dan ook een ode aan het leven, de vriendschap, de liefde en de onschuld. Scenarist Lupano comprimeert de essentie in 56 pagina's. De ene keer wild om zich heen schoppend, de andere keer zonder iets te zeggen de daden laten spreken. Mooi. Tekenaar Cauuet ondermijnt een mogelijke sérieux (van de begrafenis) door op een karikaturale manier de protagonisten op te voeren. Als theatrale poppetjes levendig gesticulerend. Mimile die amper uit de zetel geraakt (5), Pierre Mayou en zijn volgescheten karretje. Na x-aantal bladzijden koester je ze al en hoopt dat ze nog gelukkig en lang leven. Uit egoïstisch oogpunt om je te blijven vermaken natuurlijk!
- Krasse knarren 1 ****
- Okko 9 exclusief pakket ***
- Okko speciaal 1 Artbook **½

Alice en koning Leopold

Complexloos eenvoudig. Lapière recreëert de natuurlijke leefwereld van verschillende kinderen in een voor ons onnatuurlijke habitat. Met de Afrikaanse basis hangt er rond het gegeven een zweem van exotisme. En toch voel je je dicht bij de jeugdige karakters. Dat komt ongetwijfeld door de herkenbaarheid: de twistende tweelingzusjes, het nieuwsgierig aagje en de avontuurlijke geest om in de voetsporen van de jagers te treden. Hoe onwaarschijnlijk ook, Lapière maakt je zo vertrouwd met de situatie dat je nergens aan twijfelt. Jij ondergaat terwijl de papieren helden simpel de grenzen verleggen. Hoewel de reeks de naam Alice en Leopold draagt, zijn er geen uitgesproken hoofdrolspelers. Leopold is weliswaar de enige die prominent op het voorplan staat omdat hij deels dagboekgewijs vertelt. De andere protagonisten eisen evenzeer hun plek op. Grootvader, de Afrikaan, Kassanga én vanzelfsprekend de Witte Olifant. Wozniak hanteert een atypische Robbedoes Weekblad-stijl. Niet dat vernieuwende van frank Pé, Hislaire of Benn. Samen met Leo Béker staat een andere lichting op. Hoekig en toch glooiend. Veraf en toch dichtbij. Eén ding staat vast: elke pagina staat vol zonder echt druk druk te zijn. Alice en Leopold heeft hiermee al meteen een plek in de stripwereld verdiend.
- Alice en Leopold 1 ****
- Alice en Leopold 3 ***½
- Alice en Leopold 4 ***½

Een zottenkot: Folies Bergère

Zidrou schrijft zijn variant op Paths of Glory en slaagt erin Wereld Oorlog I-autoriteit Jacques Tardi te doen vergeten. De reële waanzin krijgt allegorische proporties met de opvoering van het duivelse personage. Gelukkig beperkt, het ontkracht voor een deel de intensiteit van de harde realiteit. De mollenobsessie van de kapitein is daarom veel beter te kaderen, beter te vatten. Sterk is ook de escapade van Zidrou ver weg van het oorlogsfront. Rustgevende taferelen met een schilderende Claude Monet die waterlelies op doek vereeuwigt terwijl elders soldatenlevens vroegtijdig beëindigd worden. Fictie en feiten netjes verweven. Heeft de oude schilder wel voeling met wat er omgaat in de wereld? Zidrou voert een heterogene groep op, mannen die willens nillens bij elkaar gedropt zijn om even onbekende soldaten aan de overzijde te bekampen. Sommige elementen zijn dan misschien ongeloofwaardig (Rubinsteins Messias' rol), ze helpen het absurde van dit opgeblazen circus te versterken. Of het dartele meisje tussen de linies in Niemandsland. Porcel hanteert een stijl die uitstekend past bij de donkergrauwe hel. 'Netjes' ingekleurd met nuancerend grijs. Folies Bergère is meer dan een folietje. Folies Bergère is oorlogstheater met wegkwijnende acteurs.
- Asterix 4 HC ***½
- Asterix 4 SC ***½
- Folies Bergère ****

Gerard Leever en zijn dagboek

Een artiest die in een dagboek open en bloot zichzelf te kijk zet, je voelt er altijd een zweem van zelfcensuur rondhangen. Bij Gerard Leever is dat anders. Wanneer hij openhartig en met visie zijn mening uit over bepaalde stripcollega's mag het duidelijk wezen dat de misnoegde – zeg gerust gefrustreerde – artiest geen blad voor de mond houdt en zich daardoor best onpopulair maakt binnen dat milieu (of zich net een heldenrol aanmeet als voortrekker). Met kennis van zaken hakt hij satirisch in op het striplandschap. Gleever toont lef en durft de confrontatie aan te gaan. Uit het leven gegrepen! Terwijl het grootste deel zelfbeklagenswaardige autobiostrips teert op een non-stijl blijft Gerard Leever trouw aan zijn grafiek. Ondanks grappig cartoony slaagt hij erin het leven in al zijn facetten weer te geven. Gleevers dagboek, een meer dan gewone achter de schermen-strip.
- Gleevers dagboek 2 HC ****
- Gleevers dagboek 2 SC ****
- Suske en Wiske vakantieboek - Zomer 2014 ***

Batmanhelden en koeien

Fout is om twee totaal verschillende verhalen vlak na(ast) elkaar te monteren. Ofwel gun je hen elk een eigen uitgave van respectievelijk 60 en 80 bladzijden ofwel scheid je hen van elkaar door ze tegendraads te presenteren, als een flipboek. Zo bepaal je zelf met welke kant je eerst begint en krijgt ook het nu opvullende Gotham Noir (om er een volwaardige bundel van te maken) een eigen uithangbord. Twee voor de prijs van één. Net als bij de Death deluxe mis je ademruimte om tussen de verschillende episodes even te recupereren. Beiden verdienen een eigen, apart leven. De kleine overeenkomsten (in de ene is de Joker prominenter aanwezig samen met de weerkerende scenarist Brubaker) smeken om een pauze. Deels omdat Brubaker de voice over film noir-techniek in beiden hanteert en er op twee verschillende manieren met de Joker wordt omgegaan. Net als de andere protagonisten. Na Gotham Noir zou De man die lacht nooit kunnen plaatsvinden! En nu genoeg gezeur en negativisme, want beide Batman-vertellingen zijn fantastisch. Te beginnen met De man die lacht. Sterk is de menselijke insteek van het verhaal. Met James Gordon als gewone sterveling die met het opduikende fenomeen Batman samenspant om de criminelen bij de kraag te vatten. Het ziet er rauw en rudimentair uit, iets gevulder dan de lege tekeningen van Frank Superman Quitely. Doug Mahnke geeft de figuren karakter binnen de perken van het overdreven karikaturale. Geen erg. Volgens de Joker is de wereld toch een poppenkast. Compositorisch zit het helemaal snor. Mahnke weet van wanten. Wat een rotkop hebben de twee tegenover elkaar staande protagonisten. Smullen. Gotham Noir is zo waar nog beter. Helaas ontwrichtend omdat het hoort tot de stal van de Elseworlds-verzinsels. Dit zijn verhalen die zich niet binnen de reguliere tijdlijn annex universum van die bepaalde (super)held bevinden. Het geeft de auteurs de mogelijkheid om eens buiten het vastgelegde stramien te opereren. Brubaker doet dat via de film noir, een thriller nog menselijker dan voorheen. De climax is daardoor des te verrassender. Ook hierin wordt een groot deel van de spanning gedragen door de illustrator. Sean Philips is geweldig als 'imitator' van Michael Lark. Hij zit in de juiste grimmige genresfeer, lekker groezelig met een opgejaagde aan lager wal geraakte privédetective Gordon. Een gebroken man die dringen orde op zaken moet zetten. Gotham Noir heeft nog een extra sublieme troef: Dave Stewart. Die weet met minimale kleuren het beklemmende optimaal te versterken. Een designer die alle lof verdient.
- Batman Joker de man die lacht ****
- Hauteville House box 2 **
- Helden & Koeien ***

Art nouveau in de strip: Vlindernetwerken

Voor wie liever een zogezegd handig (en dus ook zwaarder) gekartonneerd meeneemexemplaar leest, kan hiermee in één ruk de drie delen van de fantastische reeks Vlindernetwerk lezen. Het derde deel is een nakomertje en heeft vanwege een meningsverschil tussen de artiest en de oorspronkelijke scenarist niet meer dezelfde flair. Helaas werden de delen zonder intermezzo aan elkaar geplakt. Arboris eert de reeks niet optimaal. Over Nachtvlinders: een opmerkelijk, ijzersterk debuut. Je wordt al grotendeels geïmponeerd wanneer je het boek openslaat: de getemperde kleurenpracht van Cécil zuigt je meteen in een bepaalde retrosfeer. Retro art nouveau met een snuif sepia erover. Je waant je alvast begin twintigste eeuw, al leefde je er niet. Cécils tekeningen hebben karakter en laten je wegdromen. Hoewel statisch architectonisch, zit je met die art nouveau in een vloeiend, sierlijk decor. Cécil doorbreekt de strakheid van de pagina's door hier en daar het laatste kadertje te laten aflopen. Mooi. Gecombineerd met dat uitstekende, verrassende scenario van Corbeyran is Nachtvlinders een tijdloos topboek geworden. Vooral de pointe rond de misdaad levert een uitgangspunt op dat je in deze context absoluut niet verwacht. Graag nog van die boeken. Over Meneer Maan: wat kan je als auteur nog uitrichten wanneer je in je eerste album het beste van jezelf hebt gegeven? En dat gold zowel voor Cécil als voor Corbeyran. Nachtvlinders, het eerste deel van Vlindernetwerk, was dé strip van twee jaar geleden. Tijdloos en dat jaar zo goed als ongeëvenaard. Probeer dat maar eens te herhalen! En dat lukt bijna, maar net niet helemaal, juist omdat het die erfenis van de sublimerende herinnering met zich meedraagt. Probeer je dat alsnog objectief te analyseren, dan moet je toch toegeven dat ook dit tweede deel op een hoog niveau presteert. Wederom met die wondermooie Art Nouveau omkadering, sfeervol weergegeven door Cécil. Wederom met een spannend én hard scenario van Corbeyran. Geen offers worden geschuwd, geen gruweldaden worden verborgen gehouden. De mens is verrot en pervers, en dat zal een dief aan de kaak stellen! Waar dit tweede deel zelfs nog verder gaat: de psychologie van de personages en de offers van de harde realiteit. Enerzijds krijgen we meneer Maans voorgeschiedenis in flashbacks gepresenteerd. Anderzijds schuwen Corbeyran en Cécil het opgeven van een figuur niet. Alles ten koste van het dramatische verloop van het verhaal. Moraal: bezint eer gij begint! Of net niet? Over het afsluitende Littekens: Acht jaar zat er tussen de delen 2 en 3, het lezersgeduld mag dan wel hartelijk beloond worden met een climax die deze trilogie explosief moet beëindigen. Helaas, helaas, de ondertussen 'volwassen' geworden Cécil neemt de touwtjes in eigen hand en heeft geen behoefte meer aan scenarist Corbeyran. Meteen stuikt het fantastisch opgebouwde geheel ineen. De ontknoping is zo onbevredigend dat je mistroostig afscheid neemt. En da's niet vanwege hetgeen gebeurt op het eind, wel vanwege de niet ingeloste verwachtingen. Het is zelfs zo erg dat je de kwaliteiten van de eerste twee albums in vraag begint te stellen. Wat mankeert er dan? De voeling met de personages, de overzichtelijkheid, de invulling van de pionnen, de spanning én eveneens ook het tekenwerk. Hoewel de inkleurder zich goed inleeft en Cécils palet hanteert, mis je toch de finesse. Ongetwijfeld ook omdat Cécil zelf vlugger tekende om het geheel alsnog te beëindigen. Het was moedig van Cécil om de lezer niet verweesd achter te laten, jammer genoeg evenaart hij zichzelf en Corbeyran niet alleen.
- Smurfen Vakantieboek Zomer 2014 **½
- Suske en Wiske - Blauwe reeks Luxe 2 ****
- Vlindernetwerk Integraal