Een Ruijter van het Legioen met coloniale liefde in oorlogstijd

Eindelijk echt verhalende stripjes die Marcel Ruijters' fetisjistische obsessie voor de Middeleeuwse religie voor een hopelijk ongekend publiek openbaren. Relatief toegankelijker dan in al het voorgaande, al is deze moderne kruising van Jheronimus Bosch annex Pieter Breughel met Dali te hermetisch in zijn intenties. Het zijn dan wel steeds hoofdstukjes waarbij één van de zusters der liefde wordt belicht, na verloop van tijd ben je deze tot nergens leidende spielereien beu. Met of zonder moraal in het verhaal. Je hoeft niet automatisch te rijmelen om literair te zijn, Ruijters had het absurdistischer karakter ook op taalgebied creatief vrolijker kunnen maken. Alle heiligen, te veel van het goede. En eigenlijk ook te veel van het kwade.
- Alle heiligen **½
- Bessy 139 **
- Bessy 151 **
- Bessy 156 *½
- Canardo 22 ***

Bonte geeft graag stripboeken uit en wil zich manifesteren op de markt. Alles wat hij dan ook van artiesten in handen krijgt, ziet hij als een gewillige prooi om in albumvorm te gieten. En op het blazoen wat op te poetsen, kan ook een Franstalig auteur bij hem onderdak vinden. Zo deze gelegenheidsuitgave Club Colonial (naar aanleiding van het Festival van Knokke Heist van 5 mei 2013) van illustrator Antonio Lapone. Een eerste geniete editie in beperkte oplage vloog zo de deur uit, een normaal gebonden herdruk drong zich snel op. Wat kwam er inhoudelijk eerst? De tekeningen of het scenario? Veelal heb je het gevoel dat Lapone zich met enkele bedenksels grafisch amuseerde, als de paginagrote illustraties maar een verhalende waarde hebben, geflankeerd door een duidende titel genre Lola Vamp. Aan Patrick Verlinden de taak om het aan elkaar te rijgen. En daar wringt het schoentje. Nooit krijg je het gevoel een geheel te lezen. Dus wat blijft over: schone kijkplaten in een sfeervolle atoomstijl getekend, zonder gebundelde meerwaarde.
- Club Colonial eerste druk (geniet) **½
- Club Colonial herdruk (gebonden) **½

Gedoemd zijn om eeuwig te leven, een zegen of de hel? Twee pionnen staan lijnrecht tegenover elkaar. De ene wit, de andere zwart. Het schaakbord van het leven bepaalt hun positie. En hun positie in het leven bepaalt het verloop van het schaakspel. De visuele confrontatie zorgt voor een goede afronding. Jammer dat Nury er naderhand nog absoluut een epiloog aan toevoegt om de doorbroken mystiek te restaureren. Kronieken van Legioen, een sterke reeks. Al blijven de suggestieve hiaten in het scenario te obscuur om je dracula-bloeddorst te bevredigen.
- Kronieken van Legioen 3 ***
- Kronieken van Legioen 4 ***½

Is deze reeks een geduchte concurrent voor Oorlog en Liefde? Neen. Want beide reeksen kunnen netjes naast elkaar staan en elk jouw hart veroveren door de intelligente aanpak en de liefdevolle, dramatische insteek. Net als de beginepisodes (de eerste drie delen) van Witte Nacht je enorm charmeerden, voeren Manini en Mangin je mee in een gelijkaardige historische tocht doorheen een aspect van de Russische Revolutie. Het betreft een liefdesaffaire die extra gevoed wordt door een artistieke achtergrond. Kunst is in deze context niet zo maar de uiting van de allerindividueelste expressie. Het is vooral een instrument om een boodschap uit te dragen. Jeugdig enthousiasme gekapseld in vooruitstrevende idealen. Is het volk er klaar voor? Maar is ook de politieke elite er klaar voor? Rode Revolutie verdient in 2013 een plek naast het even passionele De Kozakken van Hitler. Kunst in de kunst.
- Liefde in oorlogstijd 1 ****

Voetballende Smurfen en Lamme Goedzak Douwe Dabbert

Was iedereen maar zo wijs en verstandig als die daverende Douwe Dabbert. De manier waarmee hij op eenvoudige wijze de verwende prinses de ogen opent en haar op haar juiste plaats zet, verdient een educatieve beloning. En ja, daar hoort een tik uitdelen ook bij, terwijl menig opvoedkundige dit heden ten dage ongetwijfeld ongeoorloofd vindt. Sprookjesachtig wandelt deze Lamme Goedzak doorheen het verhaal met een moraal. Als iedereen die dit leest er ook nog eens het juiste lesje uit weet te trekken, zijn we ongetwijfeld op weg naar een betere wereld. Jammer dat 16-jarige pseudo-adolescenten (uitdijende pubers) hier niet meer ontvankelijk voor zijn. Klassieke klasse.
- Bessy 138 **
- Bessy 147 **
- Bessy 157 **
- Douwe Dabbert 1 HC ****
- Douwe Dabbert 1 SC ****
- Douwe Dabbert 1 SC (Big Balloon) ****
- Drakenbloed 7 ***
- droomfant, De **
- Eddy & Caddy 1 **

De covertekening is die bewust zo atypisch Smurfen? De contourlijnen van het figuurtje zijn voor een keer niet zwart maar in kleur! Of is dit om een onderscheid te maken met de gewone stripalbums. Openend met het sportfenomeen dat ook navolging heeft bij de Smurfengemeenschap. Hollen achter een bal en eens je hem te pakken hebt terug wegschoppen! Aanpassingen worden doorgevoerd om op een comfortabele plek het 'vriendschappelijke' spel te kunnen uitvoeren. Leuk om de blauwe mannetjes in voetbaltenue te zien opdraven. De kortere gags (soms zelfs strookjes) doen je schattig glimlachen, terwijl de spelletjes je brein even op de proef stellen. Vooral de grote club die spelers van klein formaat zoekt, is een voltreffer en geeft een schattig resultaat. Wel is Voetbalfun een relatief duur boekje voor slechts 24 pagina's.
- Smurfen Vakantieboek Voetbal Fun, De ***½

Juarez in 100 Bullets, Johan zonder Pirrewiet en Hermann keert weer naar Congo

Voor wie Juarez na dit drieluik in Contrabandolero van 100 Bullets beter wil leren kennen, probeer ook eens de even geweldige en gewelddadige strip van Corentin Rouge en Sergeef: Juarez. Azzarello en Risso gebruiken de criminele plek als misdaaddecor met een hachelijk uit te voeren opdracht als ingrediënt. Wie met vuur speelt, verbrandt vanzelfsprekend de vingers. In De minutieuze detective leeft Azzarello zich uit en schrijft hiermee zijn variant op de film noir.
- 100 Bullets 8 ***½
- Arq 16 ***
- Bessy 145 **½
- Bessy 146 **
- Familie Doorzon, De 4 ***

Johan nog zonder zijn tegenpool en vriend Pirrewiet opererend. Hij is de nobele redder in nood, in dienst van de koning. De edele jongeman die als een Robin Hood het onrecht bestrijdt. De machtswissel op het kasteel moet en zal uitgeklaard worden. De heer van Rodensteyn is een detective op zoek naar de ware opdrachtgever, een leuk actieverhaal waarbij veel achter de feiten wordt aangehold. Opvallend is de kostumering van de boeven. Zet er een Z op en je waant je niet in de wereld van Zorro, wel in die van Zwendel. Een ideologische kruisbestuiving tussen Franquin en Peyo?
- Johan en Pirrewiet 2 ***½
- Stefaan Provijn Cartoons ***

Terwijl iedereen Hermann veroordeelt voor zijn slechte scenaristenkeuze, moet net de lezer zelf de hand in eigen boezem steken. Het is niet omdat Terug naar Congo niet voldoet aan de verwachtingen van de koper, dat je daarom an sich het boek moet afbreken. Van Hermann verlang je immers een intense thriller zonder al te veel spielereien. Dat terwijl Hermann en Yves Huppen het hierin luchtig en komisch aanpakken. Terug naar Congo is inderdaad een ode aan de vroegere avonturenstrip. Over een jongeman die tuimelt in een onwaarschijnlijk avontuur. Want terwijl hij net wil weten hoe het met de Afrikaanse familiebanden zit, wordt hij voortdurend belaagd door snoodaards die zijn plannen om een nog onbekende reden willen dwarsbomen. Hoeveel obstakels werden niet op Kuifjes weg gelegd toen hij Afrika doorkruiste? Rémy Georget (de evenknie van George Rémi, alias Hergé) beleeft gelijkaardige scènes, zij het in een veel realistischer decor. Met een zuipschuitende kapitein die opdraaft en een zinnenprikkelende operazangeres, pretentieloos planten de auteurs deze speelse knipoogjes in dit absurdistische avontuur. Het lijkt wel of Hermann op zijn oude dag terug wil naar de complexloze jeugd, naar een wereld toen alles kon (Laurel en Hardy als blanke Congolese politieagenten?) en je gewoon een avontuur vertelde dat door zijn onwaarschijnlijkheidsgraad de lezer verwonderde. Anno 2013 is dat voor velen passé, met de juiste ingesteldheid beschouw je dat als heerlijke retro. Hermann is als tekenaar op zijn oude dag in goede doen. Kleurrijke decors met even plezante figuren vergroten de pret.
- Terug naar Congo ***½
- verhaal met een st@@rt, Een **½
- waar is de schat? **½

Stieg Larsons Millennium en nog een 100 Bullets

Het interludiumverhaal van Mr Branch en zijn Franse prostitué is zo'n ingenieuze recapitulatie en algemene herintroductie tot het systeem. Een geschikte instap om het grote plaatje beter te kunnen vatten. Bovendien worden de portretten van alle hoofdrolspelers gerealiseerd door andere grote artiesten uit het vak. Artiesten met een eigen gestileerde vorm (Mark Chiarello) die perfect passen in dit misdaadplaatje (Jordi Bernet!). En wanneer Frank Miller mee aan tafel schuift, is de cirkel helemaal rond. In Vallende sterren verweeft Azzarello een belangrijke gebeurtenis uit de Amerikaanse geschiedenis met die van de Organisatie en de Minutemen. IJzersterk. En in tussentijd wordt je nieuwsgierigheid weer geprikkeld in Contrabandolero. Nog van dat.
- 100 Bullets 7 ****
- Bessy 131 *½
- Bessy 133 **½
- Bessy 143 *½
- El Niño 6 ***
- Familie Doorzon, De 3 ***
- Marsupilami 12 **
- Robbedoes en Kwabbernoot Retro De Robinsons van het spoor **

Vreemd, want het gezicht van de eerste, originele filmversie Kalle Blomkvist is veel ouder waardoor de relatie tussen hem en Salander provocatiever lijkt op pellicule. Runberg en Homs laten de strip nauw aansluiten bij het reeds bestaande geheel. Met één nadeel: te weinig pagina's om dat allemaal te reconstrueren. Daardoor gunt Runberg zich geen extra vrijheden (als hij dat al mocht) om het geheel te verrijken en nieuwe klemtonen te leggen. Honderdachtentwintig pagina's reduceren Larsons' dikke turf iets te summier. Je had méér gewild in plaats van minder. Desalniettemin is het een aangename bevestiging. Edoch, je kan niet inschatten hoe een leek de omvangrijke plot in deze notendop kan vatten.
- Stieg Larsons Millennium 2 ***
- Wat hoort Kim daar? **½

Honderden kogels via 100 Bullets

De voorlaatste pagina van Verse vis & naar de haaien deel een is zo mooi en fragiel. Wat brengt Eduardo Risso dat toch efficiënt in beeld. Zo'n zin als Ze houdt d'r hoofd aardig boven water wordt dan nog eens extra geaccentueerd door de uitgetekende scène van Megan die crawl zwemt en het hoofd boven water steekt om te ademen. Wat drijft mensen tot een wanhoopsdaad? Sommigen worden gedwongen door hetgeen hen overkwam, de miserie, het vallen in een diepe put. Anderen laten zich aanporren om gemaakte fouten recht te zetten. Gek genoeg ook weer onder invloed van een buitenstaander! Met een pistool in de hand. Rasechte storytelling in een crimineel cool jasje. Zijn de uren van de Minutemen geteld? 100 Bullets, steeds intrigerend, vaak ongewoon spannend.
- 100 Bullets 6 ***½
- Barbara Wolf 2 HC **
- Barbara Wolf 2 SC **
- Bessy 129 *½
- Bessy 130 **
- Bessy 144 *½
- Block 109 3 SC **½
- Block 109 4 SC **
- Marsupilami 15 ***
- Urbanus 78 **

Romeinse Adelaars

Artistiek valt er op Marini weinig aan te merken, zo oogverblindend mooi weet hij het voor te stellen. Als het niet via de somberheid van de kleuren is, imponeert hij met getemperde tinten. Vlezig en driedimensionaal. Het menselijke aspect komt op de tweede plaats, want machtswellust en manipulaties worden hoog in het adelaarsvaandel gedragen. Toch zou het geen kwaad kunnen dat Marini zich liet flankeren door een scenarist. Een echter, indringender verhaal zou vanzelfsprekend innemender zijn. De Adelaars van Rome 4, een mooie spektakelfilm.
- Adelaars van Rome, De 4 HC ***½
- Adelaars van Rome, De 4 SC ***½
- Michel Vaillant anno 2012 HK 13 **½
- Michel Vaillant 14 **½
- Piet Pienter en Bert Bibber 19 ('t Mannekesblad) **
- Piet Pienter en Bert Bibber 19 (Standaard Uitgeverij) **
- Urbanus 82 **

Onaangename herinneringen uit Ieper

Henry's dagboek in een nieuw jasje gestopt en aangevuld met een tiental pagina's. Het introductieverhaal heeft blijkbaar weinig uitstaans met Henry's feitelijke oorlogsverslag. Je volgt 'de herinnering' van een andere soldaat die eveneens de smeerlapperij van het oorlogsgeweld aan den lijve mocht ondervinden. Glogowski beschrijft breeduit de miserie en het daarbij horende trauma. Ben je er zelf niet bij geweest, dan kan je je het niet voorstellen. Net door het eerder educatieve karakter verliest het drama aan intensiteit. Glokowski's tekeningen zijn aangenaam, echter sensibiliteit en authenticiteit missend. Niet iedereen kan zich manifesteren als een Jacques Tardi. De beste scène vind je op pagina 15, volledig in potlood. De troosteloosheid komt hiermee het beste tot uiting. Even verhalend is Henry's dagboek. Vanuit het ik-standpunt volg je de beslommeringen van een neerpennend soldaat. Zijn bedenkingen bij deze hel, zijn doodservaringen. Het is een verdienstelijke poging om de waanzin te illustreren, al reikt het in de verste verte niet aan de grandeur van De Loopgravenoorlog.
- Hauteville House 9 **
- kom bij mij **½
- met vis naar zee ***
- Suske en Wiske 184 **
- Ypres memories ***

ergens een god

Als er iets frustrerend op aan te merken valt, is het vooral het ontbreken van antwoorden. Arcudi suggereert zelfs niet, hij vuurt feiten op de lezer af, fragmenten die delen van levens reconstrueren. Beweegredenen worden niet gegeven, noch verantwoordingen. Alsof je zonder boe of ba van die gruweldaden kan begaan. Fascinerend is de insteek waarmee Arcudi uitpakt: wat als jij een goddelijk wezen bent? De vraag die je je daarbij kan stellen: hoe ga je daar mee om? Arcudi doorgrondt de ziel van Eric niet, als die er tenminste al één heeft. Eric lijkt in eerste instantie uit het goede hout gesneden, vrij snel wordt de man verbitterd, gefrustreerd, agressief. En daar blijft het bij. Verwacht Arcudi echt dat we zoals bij elke goddelijke religie enkel gewoon geloven? Dan kom je van een kale reis thuis. Ergens een God mist dan ook overtuigingskracht om al dat leed echt te kunnen plaatsen. Snejbjerg valt niets te verwijten, efficiënt en hard verteld. Arcudi daarentegen, die verliest stelselmatig de grip op deze verrijzenis.
- ergens een god ***
- Fred de Heij presenteert Pulpman 16 ***
- Transmetropolitan 2 ***
- vuur van tuur ***½

Doelloos

Jeroen Janssen levert een lijvig, rijkelijk geïllustreerd boek af met uitgeschreven getuigenissen van belevers die meemaken hoe ze de grip op hun dorp verder verliezen. Indrukwekkend is de dikte, de uitgave (oblong, harde, mooie cover) en vooral de typografie. Janssen speelt met de woorden en tovert soms dansende lettertjes op het papier die de overdadige teksten enigszins verluchten. Janssens tekeningen zijn en blijven steeds schetsmatig, rommelig, nooit haarscherp een realiteit weergevend. Alsof het niet meer is dan een impressie. Janssens is de observator die vanop afstand de waarheden van de bewoners verkondigt, zonder een standpunt in te nemen. Maar je voelt dat de gemeenschap hem genegen is en andersom dat ze zich geleidelijk aan openstellen voor deze zoveelste indringer. Doel van Jeroen Janssens leest als een stuk journalistiek, een portret waarvan later gezegd zal worden: een toffe herinnering, niet minder en vooral niet meer.
- Doel **½
- Henry's Dagboek ***
Als curiosum meer dan interessant, al maakt de uitgever het zich wel erg gemakkelijk door de lichtste verhalen die weinig om het lijf hebben ook in deze vorm te exploiteren. De graaf is verstrooid stelt immers inhoudelijk niet veel voor. Net als Gobelijn is deze 'nutty professor' het archetype van de geniale geleerde die af en toe wel eens iets vergeet en daardoor een minirampspoed veroorzaakt. Ook de begeleidende teksten van Bocquet en Honorez zijn dit keer minder verruimend en eerder bladvullend. Hier hadden ze duidelijk minder achtergrondinformatie ter beschikking. Blijft over de reproductie van de originelen (en soms tijdschriftfragmenten) in facsimilé-uitvoering. En daar draait het natuurlijk om: genieten van Franquins lijnenspel, ontbloot van alle oneffenheden. Het archief was dit keer minder toereikend, slechts de helft van de originelen wordt gereproduceerd. Alleen daarvoor al het bekijken waard.
- Robbedoes en Kwabbernoot Retro 5 De graaf is verstrooid ***
- Urbanus 86 **½

Hopeloos verdwaald

Je kan begrijpen dat Shamisa Debroey zich verdwaald voelt of verdwaald is in dit professionele landschap. Tussen al de prachtige strips die verschijnen, mag zij met een Vlaams Fonds der Letteren beurs even kladden op papier. Flarden Brecht Evens kopiërend, elementen van Randall C integrerend, een vleug Monsieur Bermutier imiterend, Hanco Kolk plagiërend. Kortom, identiteitsloos de 'artiest' uithangen. Na een grondige redigering zou er amper tien procent van dit schrijfsel overblijven. Debroey vult een blad met enkele geschreven lijntjes of laat het papier inktbevlekt ontvangen. Het filosofische gewauwel is zo leeg. De tekeningen zij erbarmelijk amateuristisch, een boekje na de blinde media-aandacht helaas gedoemd voor de dump. Een visionair uitgever als Oog & Blik (ook geld toegestopt gekregen?) heeft een geforceerde verruimde blik die enkel nog wazigheid reflecteert. Tijd om oogenbliksemsnel af te voeren. Mensen aan tafel, die eten of converseren. Of mensen die fietsen. Niets zo moeilijk dan die handelingen te tekenen. Verdient Debroey alle lof omdat ze die zwakheden open en bloot toont? Neen. Eerder plaatsvervangende schaamte om dit te etaleren.
- Kito & Boris ***½
- Tristan 14 **
- Verdwaald *
- zakje knikkers, Een 2 ***

Moeder Vaillant ten oorlog

Met de schorsing en het raceverbod van Michel wordt een ander accent in het boek gelegd. Niet meer prijzen pakken op de baan, wel de zakelijke beslommeringen die blijven prevaleren (het overleven van het bedrijf ten tijde van crisis), door de te verwachten media-aandacht richten de Vaillants hun pijlen op een nieuw wereldrecord. De 'kleine' zijsprongetjes (Michels relatie met diens zoon, vader Vaillants verzet tegen alles wat elektrisch is qua mechanica) verrijken de plot, met een natuurlijke dynamiek incorporeren de schrijvers deze grotemensenproblemen in het geheel. Petje af voor de decors (Parijs) net als Bourgnes vermenselijking van de personages. Al blijft hij schatplichtig aan Graton, vooral in het strakke gelaat van Steve Warson en Michel. Volt is het voorbeeld van hoe je een oud vehikel moet moderniseren.
- Michel Vaillant Seizoen 2.2 HC ***½
- Michel Vaillant Seizoen 2.2 SC ***½
"Voor degenen die nooit geweten hebben wat oorlog is, is de oorlog voorbij. Wie heeft dat beslist? Voor de strijders is het nooit vrede." De enquête à la Paths of Glory wordt niet gevoerd voor een tribunaal, het is Roland Vialatte die de waanzin van de oorlog probeert te begrijpen na de dodentocht. Kris verpakt het als een speurtocht, wroetend en ploeterend in de modder van de loopgravenoorlog met tal van getuigenissen (vaak van literaire aard) die licht op de duistere zaak moeten werpen. Het beestachtige vind je ook in Roland zelf terug. De held die laf roept om te kunnen leven terwijl een ontredderde wapenbroeder sterft. Maël doet er een schep pathos bovenop met de sobere kleuren en rauwe lijnen. Moeder Oorlog is de aanblik des doods waar weinig plaats is voor kolorieke opgewektheid.
- Moeder Oorlog 4 ***½
- pet van jet ***

Bloedkoninginnen als Pin-Up

Het ene verhaal is gelukkig het andere niet. Thierry en Mary Gloris zorgen ervoor dat de geschiedenis zich niet herhaalt. De vertelling van Isabelle is niet gelijklopend noch een kopie van die van Eleonora. Terwijl je net verwachtte dat Isabelle even kordaat, sterk, wilskrachtig en wreed zou zijn, ligt deze vrouw meer onder de knoet van haar perverte man. Nochtans bezit ook zij dezelfde karaktertrekken, alleen uit Isabelle zich op een meer diplomatieke manier, onderdrukt rebellerend. Wacht zij het juiste moment af om haar prooi te bespringen en definitief toe te slaan? Een taaie dame, dat is een feit. De winnaar die met alle pluimen gaat lopen, is Jaime Calderon. Zijn Middeleeuwse evocatie geeft de geschiedenis de grandeur die hij verdient. Plechtstatig knap.
- Bloedkoninginnen 4 Isabelle 1 ***½
- kouwe koffie magazine 3 *½
Deze catalogus, die uitpakt met heel wat luchtruimveroverende vliegtuigen, had evenzeer de reclamecampagne kunnen inluiden van een lingeriemerk. Steeds uitpakkend met een pin-up die met haar charmante wapens prijkt voor één of ander mechanisch wonder. Wanneer Hugault er eveneens toeschouwers bij plaatst, vaak kwijlende soldaten, voel je je één van hen. Met dit verschil dat de dame in kwestie jou vooral wil verleiden. Het is een mooie compilatie. Wanneer de pin-up-tekening als affiche wordt gepresenteerd (16-17, 24-25) met een licht gekleurde achtergrond, komt Hugaults werk beter tot zijn recht. Wellustig en wulps, speels. De bijdrages door andere auteurs achterin mogen er wezen. Berthet, logisch, verrassend is de zeer Schattige Arthur de Pins. Leuke knipoog van Hugault naar Miyazaki en diens Porco Rosso (pagina's 18-19).
- Pin-up wings 3 ***½
- Transmetropolitan 1 ***

(f)abeltje

Een met melancholie doordrenkt verhaal, een modern sprookje volgestouwd met moraal. Vrees niet, de vingerdikke boodschapjes die via Abeltjes hoed worden rondgestrooid, zijn verzekerde waarheden waar de hedendaagse jachtige mens weinig aan heeft. "Elke verloren illusie is een gevonden waarheid", de Bond zonder Naam is niet veraf. Het zijn spreuken waaraan Abeltje zich optrekt, poëtische prikkels die de jongen verder blijven uitdagen. Stel: je leeft in een verzekerde cocon, alles gaat er rustig zijn gangetje. Totdat je helemaal pardoes halsoverkop smoorverliefd wordt op... het ongrijpbare? De naïeve Abel is niet wereldkundig en kan een uitdaging als "Voor haar moet je de sterren plukken" niet helemaal in de juiste context plaatsen. Voor hem is dit een haalbare realiteit. Waar een wil is, is immers ook een weg. Je hoort Frank Sinatra zo op de achtergrond Abeltjes gedachten versterken: "Fly me to the moon. Let me play among the stars." Via ontmoetingen onderweg komt Abeltje steeds concreter te weten hoe hij dit doel kan bereiken. Abeltje is een reis des levens, met de vele te overwinnen en onoverwinnelijke debacles, waarbij je kennismaakt met onaangename sujetten, maar ook het pad kruist van de ruwe bolster die uiteindelijk een hart van goud heeft. Abeltje verdient alle superlatieven: de lieflijkheid versus het harde, de dromen versus de realiteit, de eerlijkheid ten opzichte van al de leugens. Abeltje is De wind in de wilgen (Michel Plessix verstripte Grahams boek nog), echter veel beter gedoseerd. Veel volwassener ook. Het is een inspirerend boek dat ondanks de tegenslagen onderweg je moet blijven geloven en doorzetten. Want eens dat verdwijnt, ben je slechts een mens. Een beetje à la Manic Street Preachers' La tristessa durera. Wat een bijpassende grafiek van Dillies. Mooooi.
- Abeltje ****½
- Suske en Wiske 324 ***
- Suske en Wiske 324 LX (linnen rug) ***
- Suske en Wiske 324 LX (velours) ***

kloeke konijnen: Rabbids

Welke humoristische strip is volledig humoristisch en benut alle grenzen van het medium? Slechts weinigen slagen erin om de geijkte barrières te doorbreken en grenzen te verleggen. Uiteindelijk blijft Game Over nog braafjes binnen de lijntjes, terwijl hierin, zonder agressiviteit van een optimale beeldtaal wordt gebruikgemaakt. De satire begint meteen op de cover. Het uitspringende konijn steekt het hoofd en een deel van het lijf door het gemaakte gat. En rara wat je vanachter te zien krijgt... Meteen vervolgt het speelse met op het titelblad datzelfde wit onschuldig beest dat even door het kijkgat piept. Enkel de echte scheur ontbreekt. Laat dat aan Ptiluc of Johan de Moor over, die zullen op een signeersessie de illusie verwerkelijken. Terug naar de Rabbids. Meteen word je voor de gek gehouden. Je begint volgens de instructies aan de verkeerde kant te lezen. Via een stripomlegging kom je elders terecht. Neen, de hilariteiten zijn bijlange niet gedaan. Het echte werk moet en zal nog beginnen. De grappen zijn allesbehalve belegen, noch oneerbiedig, noch sadistisch dat er een band of vergelijking zou kunnen ontstaan met de Zelfmoordkonijntjes. Dit is x-aantal keer beter. Ten eerste vanwege de grafiek. Al weet Pujol zich geen weg bij het portretteren van mensen, zijn konijntjes hebben een handvaste identiteit. Bovenal is het het spel met de leesillusie, het doorbreken van het verwachtingspatroon en de bladspiegel, het illustreren van de gevolgen wanneer je je niet aan de reguliere beeldverhalenregels houdt (nooit je boek omkeren om iets ondersteboven lezen). Bwaaaaaaaaah! is humor van de bovenste stripsurfplank.
- Blake en Mortimer 22 LX **
- Blake en Mortimer 22 SC **
- Buck Danny 53 **
- Rabbids 1 ****½

Neandervertalers

Gelukkig spraken de Neanderthalers, anders zou de communicatie met de lezer in dit boek moeizamer verlopen. Roudier geeft een stam waarvan we weinig historische feiten hebben een eigen geloofwaardige geschiedenis. Deze premensengemeenschap toont de karakteriële eigenschappen van 'beschaafde' personen: jaloezie, wreedheid, hebzucht, machtswellust, angst. Met daar tussenin de manke Laghou die wil bewijzen dat hij meer waard is dan een last voor de stammen'maatschappij'. Roudier behelpt zich met weinig middelen en zorgt voor een avontuurlijke belevenis. Met een queeste die de hoofdpersoon op weg zet naar vele gevaren. Spannend. Roudiers tekeningen passen perfect bij dit oeroude onderwerp.
- Braziliaanse droom, De 1 **
- Carthago 3 ***
- Eeuw der Schimmen 3, De ***
- Neanderthaler 1 ***½

Voetbalclub

Wat een spetterende jeugdstrip. Wie had gedacht dat deze vereenvoudigde versie van Dangerous Minds zo efficiënt zou zijn? Het begint met een eigenaardige kennismaking. Wie is die pedante man die denkt als ex-ster onkreukbaar te zijn? Hij zal vlug een toontje lager zingen eens hij verplicht wordt naschoolse opvang te verzorgen aan een groepje ongeregeld. Zelfs al hadden de auteurs meer tijd mogen steken in de onderlinge kennismakingen, elk schoolgaand kind heeft wel een eigen verhaal, de groei als geheel, als team, zorgt voor een verwarmende ontwikkeling. Goed gebalanceerd, de pionnen uitstekend op het veld verdeeld en uiteindelijk scorend om de overwinningsbuit volledig binnen te halen. Van voetbal houden is een extra pluspunt, het is echter geen noodzaak om van Voetbalclub te genieten.
- Konungar 3 ***
- Vasco 24 ***
- Voetbal Club 1 HC ***½
- Voetbal Club 1 SC ***½

La guerre du feu

De natuur met al haar grillen trotseren en het principe van eten of gegeten worden. De oerinstincten primeren om je overlevingskansen te vergroten. De queeste naar het vuur brengt drie avonturiers samen die onherbergzame gebieden vol gevaren moeten doorkruisen om het vuur weer in handen te kunnen krijgen. De literaire ondersteuning, voice-overachtige bedenkingen die Naoh maakt, staan een beetje in schril contrast met de primitieve basis. De mens lijkt al goed te kunnen communiceren in deze oertijd. Roudier is het sterkst in de woordloze, rauwe scènes, wanneer het prehistorisch geweld explodeert. In Love kwam het nog lieflijk over. In De strijd om het vuur is het de harde(re) realiteit.
- Chapman 3 HC ***
- Drakendynastie 3 ***
- strijd om het vuur, De 1 ***½
- wachters van de Maser, De 2 **½

De Legende van Jan van Scorel

Zelfs al veroorlooft scenarist Jan Paul Schutten zich voor sommige segmenten en personages wat dichterlijke vrijheden, de fascinerende introductie van Jan van Scorel had niet beter geschreven, noch beter getekend kunnen zijn. Ondanks de historische insteek met didactisch karakter slagen de auteurs er als vanzelfsprekend in om er een dubbele thriller van te maken. De hoofdbrok wordt ingenomen door Scorels wedervaren aan het pauselijke hof in Rome. Wat is er met paus Adrianus gebeurd? Treft er iemand schuld? Schutten concretiseert de verdenkingen en weerlegt ze netjes in het nawoord. Zo weet je tenminste waar de fictie van de werkelijkheid gescheiden wordt. Zo eerlijk is hij wel. De andere detective speelt zich 34 jaar later af, met Scorels zoon als belaagde. Wat is dat fameuze contract waar menig tegenstander op aast? In beide tijdzones heerst een verraderlijke spanning. Dé grote verdienste is het vertellen van een boeiend verhaal met feiten als kapstok. Geen saai historisch traktaat waarbij alle dramatiek wordt weggenomen door het nauwkeurig volgen van de geschiedenisboekjes. Hoera voor de leesbaarheid. Paul Teng houdt het iets soberder en zwenkt minder met de camera dan in zijn vorige reeksen (Shane, Oneven Orde). Dit doet terugdenken aan de grote openbloeiende artiest die lang geleden Igor Steiner tot leven bracht. Dit keer weliswaar geruggesteund door inkleurster Dina Kathelyn. Hoewel zij veelvuldig de neiging heeft om met een roseachtig purper de boeken waaraan ze deelnam te accentueren, valt dat in deze Jan van Scorel uitstekend mee. De religieuze insteek laat dat makkelijker toe. Enig minpunt: de voorkafttekening. Terwijl Teng zich manifesteert binnenin, bezorgt hij hiermee niet het ideale uithangbord. Desalniettemin, een vermakelijke, uitstekende strip.
- Dierenriem 10 **½
- Familie Doorzon, De bundel 1 ***
- Jan van Scorel ****
- Legende 6 **½

Phoenix

Frederic Peynet even niet in zijn vertrouwde fantasyhabitat (De Feul). Toch schuilt er in Phoenix iets on- of bovennatuurlijks. Net als bij Paradox hangt er een waas van mysterie rond Phoenix. Terwijl Convard meer info vrijgeeft dan Gaudin hierin, is het toch de laatstgenoemde scenarist die je beter inlijft in deze raadselachtige materie. Je bent nauwer met hoofdpersoon Jon verbonden en ondergaat mee diens ontdekkingstocht. De overgangen naar andere tijdruimtes of dimensies ontwrichten, je krijgt in de vervolgen noodzakelijke antwoorden. In de wedstrijd tussen de gelijktijdig verschenen Phoenix en Paradox is het de eerste die met voorsprong wint. Spannender van verhaal, knapper getekend ook.
- Fleury-Nadals, De 6 ***
- land van Langvergeten, Het 14 HC ***
- land van Langvergeten, Het 14 SC ***
- Onthoofde Arenden, De bundel 9 **
- Phoenix 1 ***½

De duivelse hand in Bourbon Street

Ook zo genoten van Alexis Chaberts mooie schilderkleuren in Rogon de Witte Wolf? In Bourbon Street maakt hij een bocht van 180° en hanteert een andere techniek. Niet de inkt, noch de waterverf leiden de lijnen, wel het potlood. De zachte contouren à la Lax' Teenloze Adelaar gecombineerd met warme, exotische temperaturen zorgen voor de juiste gradatie in New Orleans, een broeierig muzikaal nest. Philippe Charlot heeft je meteen beet door een minder voor de hand liggende verteller aan het woord te laten. Een groot musicus die de dans leidt. The swing is the thing, de parallellen met en de knipoogjes naar de Buena Vista Social Club geven je hoop voor deze herboren muzikanten. De vlam zit in de pan, hopelijk dooft het vuur niet te snel. En wat blijkt? Ook in de tweede helft smelt je weg voor deze avontuurlijke roadies. Je bent al halfweg wanneer je dit leest: De harde terugkeer naar de realiteit van de kleine muzikant. Hoe klein ook, het betreft hier grootse mensen met grootse daden. Een tip van de sluier wordt verder gelicht, de wazige mist uit het verleden trekt op. Alles wordt kraakhelder. Wat een passionele kruistocht tussen vroeger en nu. Bourbon Street is doordrenkt van melancholie. Met al zijn eenvoud raken Charlot en Chabert je pijlsnel in het hart. Zonder al te veel woorden en uiteindelijk ontroerd om afscheid te nemen. Chabert tekent en kleurt zo mooi. Verleidelijker en sensueler dan op plaat 31 kan een engel als Angelina niet zijn. Bourbon Street, wat een poëzie.
- Bourbon Street ****½
- hand van de duivel, De 1 ***
- Urbanus 156 **
- Wolf 1 **½

Vrees het ergst voor de wandelende doden

Iedereen is verbouwereerd door George R Martins Kill your darlings-principe. Robert Kirkman lijkt 's mans credo te hebben overgenomen, in elke dikke bundel valt er wel het verdwijnen van een hoofdpersoon te betreuren. Aan jou om te ontdekken wie dit keer het loodje legt. Carl is dan wel een kind, Ricks zoon is in een korte tijd volwassen en zeer hard geworden. Wat wil je met al dat geweld rondom hem. Geschift om die spiegel te zien: hoe de mens kan zijn. Neen, hoe de mens is!
- Dierenriem 9 ***
- F.C. de Kampioenen 79 **
- Urbanus vertelt 11 ***
- Walking Dead 17 ***½

I (don't) love the sound of breaking glass

Brussel een onveilige stad? Anderhalve dag en nacht stond Het B-Gevaar onbewaakt door deze kunstzinnige glasbreuk open en bloot bereikbaar om door menig passant beroofd te worden, allerhande goedjes lagen er zo maar voor het grabbelen. Misschien is het te wijten aan de niet-Nederlandstaligen die allesbehalve interesse toonden in de voor hen zo onleesbare prentenboekjes? Ofwel waagde niemand zich aan de acrobatie om zonder kleerscheuren het gat te doorkruipen. The broken circle breakdown.

De goddelijke Kleine Prins was niet met Tien

Achtenveertig pagina's en toch vliegen ze voorbij. De animatiefilmbron sijpelt door in deze verstripte versie. Waarom De Kleine Prins precies op deze planeet terechtkomt, net als de slang, wordt niet verklaard. En wat de beginscène met de rest van het verhaal gemeen heeft, is ook niet helemaal duidelijk. Buiten de kennismaking natuurlijk met de agressieve Globus. De manier waarop ze je aankijken. Onverwacht diepzinnig (pagina 44, kaders 3-4): "U bent bang en ongelukkig. Daarvan heeft de slang misbruik gemaakt. Mensen raken vaak in paniek door dingen die ze niet begrijpen. Moed bestaat er niet in het voorwerp van je angst uit te schakelen, maar je angst te overwinnen.". Een waarheid als een koe. De planeet van de Globus, sympathiek.
- Godenschemering 4 ***
- Kleine Prins, De 5 ***
- Kleine Prins, De 6 ***
- Ze waren met Tien 5 **½

Het paradoxale van Lady Zwarte Dahlia

Je mag Casterman, Matz, Fincher en Hyman dankbaar zijn dat je hiermee kennismaakt met de geschreven Ellroy. Brian de Palma's thriller was niet zo grandioos, deze verstripping daarentegen mag er wel wezen. Niet zozeer vanwege de visuele integratie. Hyman heeft een eigen artistiek ogend retrostijltje, de zachte, gearceerde potloodlijnen bezorgen de pagina's een volumineus, sfeervol tintje. Het best is hij bij het introduceren van elk nieuw hoofdstuk. In bichromie de volledige prent onderdompelen in een kleur. Wow. De rest daar tussenin is oké. De sensualiteit van een vrouw valt weg wanneer hij een statisch profiel tekent (pagina 27, kader 3). Soms heeft hij moeite met de plaatsing van tekstballonnen en dat zorgt voor een verwarrende leesvolgorde (eveneens 27-3). En af en toe mis je ook de interactie tussen woord en beeld. Als je jouw tanden liet verzorgen (24-5), een concreet voorbeeld krijg je daar niet van te zien. Of Ik zag je reactie (65-3), je hebt er het raden naar terwijl we mee observeren. Of de arrestatie: een weinig overtuigende actiescène (pagina's 44 en 45). Neen, het is James Ellroy zelf met zijn meeslepende thriller die je met plezier ontdekt. Matz en Fincher filteren de dialogen en laten de beschrijvingen over aan Hyman. Voor al de rest is er de naakte voice-over. Simpele weglezertjes zijn deze misdaadthrillers nooit. Je moet bij de les blijven om al die gegevens op het politieprikbord uiteindelijk samen te brengen. Bij mondjesmaat wordt het ingelepeld. Knap.
- Drakko 2 **
- Lady S 9 ***
- Paradox 1 ***
- Zwarte Dahlia, De ***½
Wil je meer lezen over de feitelijke moord: The Black Dahlia.

Barracuda's torpederen de Joodse Brigade

En zo zie je maar dat je nooit bevooroordeeld moet lezen. Na de debacles van de voorgaande reeksen (Berlijn, Grand Prix) had Marvano een beetje zijn eigen kwalitatieve imago (De Eeuwige Oorlog) geschaad door opdringerige geschiedenisboeken te produceren. Gezien de inhoud en de band met Grand Prix vreesde je dat de auteur in dezelfde val zou trappen. Wonderwel is dat niet zo. Het tegendeel is eerder van toepassing. Stouwde de auteur voorheen de albums vol met feiten en historische voetnoten, zo laat hij hierin summier alles organisch op je afkomen. Safaya is de scherprechter, de betrokken partij die meegroeit tijdens de zoektocht, op zoek naar een nieuwe thuis. Inschatten waar Marvano naartoe wil, is niet vanzelfsprekend. Is dit een thriller? Een vergeldingsactie? Een politiek statement? Van alles wat een beetje. Je hebt geen grip op de intenties van de auteur. Grafisch focust Marvano zich op wat hij het best kan. Al is hij geen groots tekenaar, hij weet hoe iets visueel te vertellen (composities en pagina-opbouw). Laat het tweede deel van hetzelfde kaliber zijn.
- Barracuda 4 ***
- Garfield Pocket 61 ***
- Garfield Pocket 62 ***
- Joodse brigade, De 1 ***

Alleen met een smaragden schild op Antares

Kinderen illustreren uitstekend hoe wreed ze voor elkaar kunnen zijn. Het idealisme rond een betere betere wereld wordt getemperd door een duidelijk onrechtvaardig klassensysteem (met cijfers). Naar Romeinse leest krijgt het jeugdige volk brood en spelen in een arena waar de hedendaagse (bovenaardse) gladiatoren moeten vechten voor hun 'vrijheid'. Best wel gewaagde en schokkende materie voor een jeugdstrip.
- Alleen 7 ***½
- Antares 5 ***
- schilden van Mars, De 3 ***
- Smaragdridders, De 4 ***½

Nelson Mandela

Voor wie twijfelde, Mandela had duidelijk gevoel voor humor. Of net niet? Het werd hem helaas fataal.

Uit het archief van Kampioen Elsje in Troje

Het guitige meisje wordt als kind met heel wat volwassenenkwesties geconfronteerd: naaktheid, huisdieren, werken, discipline, maandagen, consumptie en liefde. Met een titel als Gelukkig is nadenken meer iets voor als je later groot bent en imaginaire vriendjes (de broer versus de tijgerknuffel) nestelen Hercules & Valkema zich dichter bij die inspiratiebron Casper en Hobbes. Leuk om te lezen, prachtig om te herbekijken. Focus je in dat laatste geval op het expressieve!
- Elsje 7 HC ***½
- Elsje 7 SC ***½
- F.C. de Kampioenen bundel 16 **½
- Troje 2 ***
- Uit de archieven van Willy Vandersteen 15 ***

Een oneshot in de roos: Juarez

Een vervloekte grensstad. Een verrotte beerput. Een hopeloze zaak. D'r is er eentje die een rekening te vereffenen heeft en wij zullen weten wie. Prachtig hoe Sergeef en Corentin de tijd en ruimte nemen om het verhaal breeduit te smeren. Naast het situeren van de door corruptie doordrongen minimaatschappij, het opvullen met gruwelijke randinformatie en zich opwerkende maffiosi, focussen de auteurs zich uitstekend op de ware toedracht. En zelfs al heb je je bedenkingen bij sommige ensceneringen of hints (pagina 56, de facelift, met welk gevolg? 'Op hetzelfde ogenblik', kader 7), de uiteindelijk verrassing biedt een welgekome afwisseling met die languit gerekt spionagefeuilletons. Corentin Rouge heeft zijn vader Michel voorbijgestoken. Hij is modern, productief en virtuoos. Een talent om te koesteren.
- clan van de draak, De 4 ***
- Durandal 4 ***
- Juarez ****
- Edelweiss 3 ***

Bijna de helft van XIII: Oorlog en Liefde zes

Richelle steekt van al zijn projecten de meeste energie in deze Oorlog en liefde-scenario's. Goed onderbouwd, politiek correct, diepgaand dramatisch met steeds een interessant personage in conflict met zichzelf, in conflict met zijn omgeving. Aangezien Beuriot enkel dit tekent, blijf je hopen dat hij zijn passie in deze melodramatische kroniek met veel overgave zonder ophouden propt. Het eerloze leger is somberder van toon, somberder van kleuren ook in vergelijking met voorgaande delen. Logisch, je bevindt je dit keer aan het Oosterse front waar het geweld weinig vreugde doet uitstralen. De praatgrage Richelle zou de beelden meer mogen laten spreken, als verteller dopt hij voortdurend de vinger in de liefdeloze oorlogswonde. Goed.
- Oorlog en liefde 6 ***½

Jigounov zweert zijn eigen authentieke ziel af en treedt angstaanjagend precies in de voetsporen van voorganger Vance. Met het gevaar even statisch en vlak te tekenen. Hij vijlt de eigen stijl af om er even gepolijst uit te zien. Jammer. Sente heeft nog steeds last van de knipoogziekte (zie ook Thorgal 34) met voortdurend verwijzingen naar vorige episodes. Wat is de man toch goed ingewerkt in de XIII-materie, dat hij te pas en te onpas je doorverwijst naar eerdere gebeurtenissen. Met Sente en diens XIII denk je zelf aan geheugenverlies te lijden.
- XIII 22 SC **½
- XIII 22 HC **½
- XIII 22 LX **½

Glasheldere verborgen geschiedenis: de glazen degens

Eigenaardig, die wandelende takken met mond en ogen op de covertekening. Die komen geenszins in het verhaal zelf voor! Corgiat rondt het wraakgegeven af en zorgt voor een versterking van het Glazen Degens-team. Met evenzeer ballast uit het verleden, diepgang dus. Zuccheri is op haar best wanneer ze glanzend groen schildert. Helaas gebeurt dat in deze donkere, sombere stadse episode niet zo vaak. En nu weer een tijdje wachten op de finale ontknoping van deze wereldreddende queeste.
- Argus '13 Nieuwsoverzicht in meer dan 200 cartoons ***
- Bankgeheimen USA 6 **½
- Glazen Degens, De 3 ***½
- verborgen geschiedenis, De 25 **½

Het dertiende mysterie rond Billy Stockton

Cuzor heeft met zijn O'Boys een stempel gedrukt op het striplandschap. Hij is de artiest die het vagebondbestaan gestalte wist te geven, die Huckleberry Finn combineert met blueslegende Robert Johnson. Als er iemand in dit XIII Mystery-universum niet thuishoort, is hij dat wel. Hoe levendig Cuzor Billy Stockton ook uitbeeldt, de stoorzender zit hem in het tijdvak waarin hij nu opereert. Deze moderne(re) setting past niet bij hem. Alsof Aymond (Lady S) niet beschikbaar was en Cuzor de klus mocht klaren. Wil het lukken dat net scenarist Bollée met voornoemde Aymond samengewerkt heeft (Apocalyps Mania). Het leven van Billy Stockton is dat van een jongen die in de vicieuze cirkel van de misdaad terechtkomt. in het Breaking Bad-era is het bon temps om de small town crook niet meer als een loser af te schilderen, wel zijnde de impulsieve volgeling van de instincten. Zelfs al wijzen die keer op keer naar het verkeerde pad, je kan je er niet aan onttrekken. Je moet verder wegzinken om in deze -toch voor Billy- klotewereld te overleven. De geopenbaarde zielenroerselen van een jongen die wel wil, maar niet kan. En dat allemaal onder impuls van je omgeving.
- XIII Mystery 6 HC ***
- XIII Mystery 6 SC ***
- XIII Mystery 6 LX ***
- XIII Mystery Box 2 ***½

Een grijnzende Lectrr en op reis naar Namibia

Een mooie, compacte uitgave, niet overdreven volgepropt. Op elke bladzijde een cartoon die op dit gepresenteerde formaat uitstekend tot zijn recht komt zonder enige poeha errond. Kraakhelder zijn de observaties. Soms algemeen inpikkend op de overkoepelende wereldactualiteit. Soms zich focussend op lokaal (Gent) of interlokaal gebied (Vlaanderen). Lectrr waagt zich meer en meer aan gesimplifieerde karikaturen, atypisch voor zijn ronde vormelijke lijnen (pagina 151, Albert versus de typische Lectrr-lakei). Favoriet (pagina 150): Quasimodo wordt als klokkenluider geviseerd. Cartoonkwaliteit.
- Lectrr grijnst ***½
- Namibia 4 ***
- Valentine Pity Integraal ***
- Valentine Pity 2 ***