De Vlaamse Stripreus

Het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing (VLAM) voert promotie voor de producten en diensten van de landbouw-, tuinbouw-, visserij- en agrovoedingssectoren, zowel in binnen- als buitenland. Hun opdrachtgevers zijn enerzijds de Vlaamse agrarische producent en andere bijdragebetalende marktdeelnemers, en anderzijds de Vlaamse overheid. Een indrukwekkende waslijst van smaakvolle producten kan je ontdekken via hun portaalsite www.vlam.be. Fantastisch toch, een overkoepelende organisatie die alles van bij ons kenbaar maakt.
Het Vlaams Fonds der Letteren lijkt uit hetzelfde hout gesneden met even ambitieuze verkondigingen naar buiten toe. Zowel de autochtone bevolking als de buitenlandse pseudo-intellectueel dient kennis te maken met de persoonlijke zieleroerselen van de Vlaamse reus. Hoewel: een echte Vlaamse ziel bevat de artiest niet meer, want botweg wordt hij met een surreëel uithangbord bestempeld als Ceci n'est pas la BD flamande. Zogezegd om het universele karakter te beklemtonen. Om met zoveel trots te kunnen zeggen hoe internationaal deze auteurs wel zijn. O ja? Waarom gaan ze met hun supertalenten dan niet zelf leuren bij de buitenlandse uitgevers die natuurlijk staan te springen om deze onontgonnen goudmijn te exploiteren? We wachten geduldig de reisbeurzen af die auteurs van het Vlaams Fonds op termijn zullen krijgen om hun trip naar Parijs of het zonniger Toulon te financieren (dit wordt gegarandeerd opgepikt). Stel je voor dat artiesten in zichzelf zouden investeren? Waanzin!

Het verschil tussen VLAM en VFL zit hem natuurlijk in de opdrachtgevers. Het VFL opereert enkel vanuit en voor de Vlaamse overheid, VLAM schnabbelt van twee walletjes. Geen Vlaamse uitgevers die zelf in het project investeren. De situatie is schrijnender: de uitgeverijen die participeren teren net zelf op het VFL. Of laten ze zich slechts gezond ondersteunen? Waarom zou je als uitgever risico's nemen wanneer commercieel moeilijk-haalbare strips de weg naar een breed publiek niet vinden, tenzij je door het juiste gelobby toch in een literatuurprijsshortlist opgenomen wordt. Laat de overheid maar het werk doen.
Een ander essentieel onderscheid is het product zelf. Terwijl de VLAM de kazen in het algemeen aanprijst, voelt VFL zich naast deze missie ook nog geroepen om de ontwikkeling en realisatie van hun eigenste symbolische zuivelproducten geldelijk te ondersteunen. Hoera voor de vorsers die creatief in hun laboratorium de vrijheid krijgen om een eigen merk en werk uit te dokteren. Kunst met smaak in dit geval, liefst niet te populair. 'Honderd gram Randall? Mag het een ietsje meer?'

Kan je het de auteurs kwalijk nemen dat ze gebruik maken van het dubieuze systeem? Tuurlijk niet. Als zij het niet doen, gaat iemand anders met een stuk van de kaasbol lopen. Dus kan je d'r maar beter bij zijn. NU.
Als je betaald wordt om de artiest te kunnen uithangen, waarom dan nog moeite doen om je te manifesteren op de markt?
Ja, Vlaanderen (met Nederland eraan gekoppeld) is geen thuishaven voor al onze 'geniale talenten', daarvoor is de markt te klein of onbestaande. (Of dat denken we toch). Wil je daar voet aan wal zetten, moet je vanuit de eigen trots en overtuiging op de barrikades staan om het uit te schreeuwen dat je bestaat. Da's de ambitie om te slagen. En lukt het hier niet, dan ga je internationaler. Werk om den brode (leraar Baudoin, Kampioenen-assistent Bouden) waardoor je slagkracht krijgt om je meer geamuseerde en persoonlijke projecten uit te kunnen werken (Bouden via uitgeverij Nouga), zonder dat je van iemand afhankelijk bent. Ontwikkel een eigen stijl die toch gemeengoed is zonder dat commercie vies hoeft te zijn, je zou d'r zelfs een waspoeder bij kunnen geven om de strip beter te verkopen (Stallaert en Cambré die als kameleons toch een eigen stijl ontwikkelden). Of verander eventueel het systeem van binnenuit (zoals de mensen van Plots ongesubsidieerd vechten voor een plek, je vreest het moment eens ze toch het geld binnenrijven, dan is het om zeep!). Punt is: overleeft je idealisme niet, pas je dan aan aan de markt. Want verwacht niet dat die markt voor jou gecreëerd wordt en je er nog voor betaald wordt.

Wordt vervolgd.
Of wie weet word ik nu door de Vlaamse 'stripintelligentsia' vervolgd.