Monster versus Death Note

Over het algemeen heb ik wat beters te doen dan me te mengen in een forumdiscussie. Wanneer echter het verschil Death Note - Monster aangekaart wordt, is het tijd om enkele zaken recht te trekken. Ergernis troef. Hier komt weer een lofrede voor die fantastische strip Monster.
"Is het niet belachelijk om de stripliefhebber te bekritiseren omdat hij een duidelijk oordeel heeft? Wanneer je de pro's en contra's tegenover elkaar plaatst, merk je dat de rationele uitleg die gegeven wordt omtrent beide reeksen veel grondiger is bij Monster?
Trouwens, toch even corrigeren dat Death Note allesbehalve een hoge boom is. Dat zou de strip immers teveel eer aandoen. Death Note is niet meer dan een tijdelijke hype die teert op de perverte sensatiezucht van jongeren. De gedachte om almachtig te kunnen beschikken over het leven en dood van anderen, liefst die jou in de weg staan, is aanlokkelijk waarnaar je kan opkijken. Death Note is uiteindelijk niet meer dan de Tokyo Hotel van de manga. De tand des tijds zal het bewijs leveren wanneer de vluchtige interesse over die hoge boomtoppen van jou scheert en ze slechts als een voetnoot in de geschiednis doet belanden.
Ja, de premisse van Death Note is fascinerend en biedt tal van mogelijkheden. Met enkele uitgeschreven regels weet de lezer wat je met dit dodenboekje allemaal kan aanvangen. Maar wat blijkt, in de loop van het verhaal komen andere regels tevoorschijn. De scenarist is een goochelaar die gemakzuchtig tovert met constante deus-ex-machina's. Het verliezen van het boekje wist het geheugen van de eigenaar? Voor de ene weldoordacht, voor de andere een doorzichtige truc onhandige plotwendingen zelfs niet rechtvaardigt.
En hoe zit het dan met de moraal? Slechts een twintigtal pagina's blijkt Kira last te hebben van zijn geweten. Echt dieper graven de auteurs niet. Zand erover en moorden maar. Alan Moore die schrijf net één groot meesterwerk rond de dualiteit van macht. Who watches the watchmen blijft een (dé) referentie om ons steeds wakker te houden en stil te staan bij de mensen die ongecontroleerd ons land regeren.
Misschien hebben Ohba en Obata die pretentie niet en kiezen ze slechts voor vluchtig vertier, interesseert het hen niet om die problematiek uit te spitten. Je kiest voor sensatiezucht of je kiest voor inhoud.
Andere kritiek die ook regelmatig terecht aangehaald wordt, is het psychologische spel tussen beide protagonisten Kira en L. Dit gadget werkt in deel één, en dan nog. Maar na veelvuldige episodes is het eerder een tic nerveux, een hinderpaal, die vlot lezen dwarsboomt. Je kan de gedachten van een personage om een spanning te versterken uitspelen tegenover die van een tegenstrever, ze moeten wel functioneel blijven. En da's zelfs bij het achtste deel niet het geval.
Ik begrijp dat het moeilijk is om nu nog toe te geven nadat je halsstarrig Death Note hebt verdedigd terwijl de anderen deze luchtige ballon reeds doorprikt hebben. Misschien zie ook jij ooit het Light.

Monster daarentegen is nu al tijdloos. De hieronder aangehaalde redenen zijn net de tegenpolen van die van Death Note:
- geloofwaardige personages van vlees én bloed
- psychologisch (Johanns achtergrond en net nog in deel 9 met Tenma's trauma)
- politiek (Oost- versus West-Duitsland)
- maatschappelijk (racisme, allochtonen, integratie, mensen aan de zelfkant)
- morele kwesties (iemand doden/laten sterven of niet)
- liefde (niet zozeer enkel in de romantische zin, ook familiaal tov kind)
- goed versus kwaad (zelfs religieus getint, zonder dogmatisch te zijn)
- hoop versus wanhoop (en het geloof in mensen)
- manipulatie (Johann lijkt zo onschuldig)
- de doorzichtigheid (Urasawa houdt dan wel cruciale informatie achter, de plotwendingen zijn open en eerlijk, geen gekonkelfoes dat je in de waan laat)
Da's het inhoudelijke aspect, want vormelijk gooit Urasawa beheerst alle registers open. Hij is één van die zeldzame auteurs die weet hoe een papieren film te vertellen. Die dialogen écht maakt, die conversaties natuurlijk weergeeft. Die geloofwaardige angsten toont, zelfs in een minder impressionant kader. Zijn oriëntaalse stijl oogt misschien minder spectaculair en minder virtuoos dan die van Marini, zijn combinatie van woord en beeld zorgt voor de beroering die je o zo zelden tegenkomt in strips.
Monster neerleggen na één deel omdat het jouw ding niet is, heeft niks te maken met smaken. Het getuigt dat jij niet klaar bent voor Monster. En niet omgekeerd.
Het plezier om te merken hoe traditioneel bevooroordeelde striplezers (bwah, manga) of verloren gewaande zieltjes (vroeger was alles beter) hun overtuigingen voor een keer aan de kant schuiven om Monster na makkelijk aanraden (Monster is tenslotte alles wat een strip behoort te zijn) met één of twee delen uit te proberen, vertaalt zich in een gezonde opvolging annex fanatieke passie voor de vervolgen.
Monsters kaars brandt, terwijl de vlam van het Dodenboekje langzaam uitdooft.
En dan kwam 20th Century Boys nog niet aan de orde!"