maandag 16 augustus 2010

De film van Ome Willem: Jommeke - De schat van de Zeerover

Draken bestaan. En Jef Nys is er zelfs in geslaagd om d'r één te temmen. De stripauteur kreeg in 1968 Hollywoodiaanse allures en wou ook zijn papieren striphelden koste wat het kost verlevendigen. Geen poppenfilms waarmee Willy Vandersteen later uitpakte, wel een liveaction met echte acteurs in bestaande decor zoals Hergé het hem voordeed in Tintin et les oranges bleues.
Huis-, tuin- en keukenman Jef Nys nam als een doorwinterde boer veel hooi op zijn vork. De sonorisatie. De regie. De productie. De montage. Het camerawerk. Alleen de cameorol ontbreekt.
Het resultaat is ongewild en pijnlijk hilarisch. De overdeclamerende kinderen die net van de dictieschool komen en de mondhoeken expressief bewegen zodat elke blinde liplezer ze kan volgen. Een zigzaggende levensechte Flip die duidelijk maakt waarom hij het komende uur niet zal meevliegen in dit avontuur: hij draagt zorg voor de zieke bedlegerige Pekkie. De langgerekte kasseistroken die Jommeke en Filiberke belopen om hun doel te bereiken. De jongens leggen ongetwijfeld elk een marathon af. Met een verschrikkelijke geluidsband wordt deze langdradige actie alleen maar langgerekter.
Is het de weerslag van het overdonderende succes of net de schande van het herkennen dat Jefs zoon Dirk Nys, die Jommeke speelt, volledig van het stripveld is verdwenen. Terwijl andere familieleden zich comfortabel nestelden in het bedrijf, zie je Dirk niet meer in de productie van Jommeke opduiken.
Toch is het overdreven om de film volledig af te kraken. Bij het zien denk je automatisch aan oude TV-reeksen van de toenmalige BRT. Met een gelijkaardige houterigheid, een herkenbaar ABVN (algemeen beschaafd vlaams-nederlands) en een even traag ritme als een slak wiens levenswandel verzwaard wordt door een schildpad die op hem rust.
Jommeke: De schat van de Zeerover, een draak van een film, heeft ondertussen zo'n campy karakter. Velen hebben er al over horen spreken, slechts weinigen hebben de film gezien. Laat het voor jullie een fetisjwens blijven, want deze verboden vrucht smaakt behoorlijk zuur.
En toch is ondergetekende trots om deze zeldzaamheid als antiquiteit op videoband te bezitten (de officiële heruitgave door Retro Films in 1999). Pervers, niet?
Jommeke: De schat van de Zeerover. Jef Nys. 1968. *

Geen opmerkingen: